Strata z lat ubiegłych w zeznaniu PIT 2014 obniży podatek

Przeczytaj także: Strata z lat ubiegłych czy składki na ubezpieczenie zdrowotne: co odliczyć?

Omawiając rozliczanie straty poniesionej z tytułu prowadzonej firmy warto przy tym zatrzymać się na chwilę przy opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym. Jak bowiem zostało to już wyżej powiedziane, strata to nadwyżka kosztów nad uzyskanymi przychodami, zaś przy ryczałcie ewidencjonowanym koszty podatkowe nie są brane pod uwagę w rachunku podatkowym.

Ponadto wskazany wyżej art. 9 ust. 3 ustawy mówi, że strata obniża uzyskany dochód, który w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego nie występuje (tutaj bowiem opodatkowaniu podlega przychód; z uwagi na brak kosztów wyliczenie dochodu nie jest możliwe). Jak zatem rozliczyć stratę przy opodatkowaniu ryczałtem.

Przede wszystkim należy pamiętać, że w takim przypadku również musi owa strata w danym roku podatkowym powstać, a więc podatnik musi w nim korzystać z formy opodatkowania pozwalającej na uwzględnienie w rachunku podatkowym kosztów (czyli skali podatkowej bądź podatku liniowego).

Taką stratę następnie można rozliczyć korzystając z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym. Wskazuje na to art. 11 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne: podatnik uzyskujący przychody wymienione w art. 6 ust. 1 i 1a, opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, może odliczyć od przychodów stratę, o której mowa w art. 9 ust. 3 i 3a ustawy o podatku dochodowym, oraz wydatki określone w art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, jeżeli nie zostały odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym.

Strata podatkowa z działów specjalnych produkcji rolnej

Regulacje dotyczące rozliczenia straty podatkowej stosuje się odpowiednio do straty z działów specjalnych produkcji rolnej. Niemniej dochód z działów specjalnych produkcji rolnej przez okres następnych pięciu kolejnych lat podatkowych musi być tutaj ustalany na podstawie ksiąg, a nie w sposób zryczałtowany. Pozostałe warunki rozliczania straty pozostają bez zmian.

Strata podatkowa z prywatnego najmu

Również podatnicy trudniący się najmem poza działalnością gospodarczą mają prawo do rozliczenia poniesionej wcześniej w ramach tego źródła przychodów straty podatkowej. Odpowiednio stosuje się tutaj także rozliczenie tej straty przy opodatkowaniu takiego najmu ryczałtem ewidencjonowanym.

Niemniej najem prywatny to nie działalność gospodarcza – w ustawie o podatku dochodowym są to odrębne źródła przychodów. Dlatego też należy pamiętać, że nie jest możliwe w ramach jednego z nich rozliczenie straty poniesionej na drugim i to nawet wówczas, gdy obok najmu prywatnego, także w ramach prowadzonej działalności przedsiębiorca trudni się najmem składników majątku należących do firmy.

Straty z praw majątkowych i kapitałów pieniężnych

W wyżej opisany sposób rozliczane są także straty poniesione z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka) i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, czy z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część (a więc w uproszczeniu mówiąc z praw majątkowych i kapitałów pieniężnych).

Warto tutaj jednak pamiętać o pewnym wyłączeniu, które znalazło się w art. 30a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym. Ustawodawca wskazał w nim, że dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie można pomniejszyć o straty z tytułu udziału w innych funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Ograniczenia, czyli nie każda strata do odliczenia

Ustawodawca zabrania rozliczania straty podatkowej w ramach przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz innych rzeczy - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Mimo, że opodatkowaniu przy tym źródle podlega dochód (a co za tym idzie, możliwe jest także wyliczenie straty gdy koszty są wyższe od przychodu) odliczenie ewentualnej straty nie jest możliwe z uwagi na art. 9 ust. 3a updof.

Odliczyć nie można również strat ze źródeł przychodów, których dochody są wolne od podatku dochodowego (co wydaje się być rozwiązaniem zasadnym).

Strata podatkowa przy rozliczeniu małżonków

Prawo do rozliczenia poniesionej straty podatkowej w ramach danego źródła przychodu ma jedynie ten podatnik, który tę stratę poniósł. Nie może jej natomiast odliczyć chociażby małżonek podatnika i to nawet wówczas, gdy posiada takie samo źródło przychodu jak to, z którego podatnik poniósł stratę, i to przy wspólnym rozliczeniu podatkowym.

Warto tutaj zwrócić uwagę także na wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 1998 r. sygn. akt I SA/Lu 961/97, w którym to sąd potwierdził, że wspólne opodatkowanie nie jest możliwe, jeżeli małżonek nie uzyskał w danym roku podatkowym przychodu, lecz stratę podatkową. Wspólne rozliczenie jest natomiast możliwe, jeżeli w danym roku jeden z małżonków zamierza rozliczyć stratę poniesioną w latach ubiegłych.