Kiedy sprzedaż prywatnej nieruchomości bez podatku VAT?

Przeczytaj także: Sprzedaż nieruchomości przez uczelnię zwolniona z podatku VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W 1974 r. rodzice wnioskodawcy nabyli działkę gruntu. Następnie w 2002 r. zmarła jego matka, spadek po której dziedziczyli wnioskodawca, jego ojciec i siostry. W2006 r. została zaś zniesiona częściowa współwłasność nieruchomości i od tego czasu grunt ten należy do wnioskodawcy i jego sióstr. Na przedmiotowej nieruchomości znajduje się murowany budynek kotłowni oraz dwie szklarnie w bardzo złym stanie technicznym. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego grunt ten jest przeznaczony pod usługi komercyjne. Wnioskodawca zadał pytanie, czy od jego sprzedaży będzie musiał zapłacić podatek od towarów i usług? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Artykuł 7 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. graja - Fotolia.com

Kiedy sprzedaż prywatnej nieruchomości bez podatku VAT?

Jeżeli podatnik nie podejmuje zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, sprzedaż gruntu należącego do jego majątku prywatnego nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 powołanej wyżej ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w ust. 2 ww. artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa, prowadzi do stwierdzenia, że trudno uznać Pana za podatnika podatku od towarów i usług, w związku z planowaną sprzedażą budynku kotłowni oraz dwóch szklarni – objętych współwłasnością. Nie można bowiem uznać, że dokonując tej sprzedaży działać będzie Pan w charakterze handlowca. Nabycie przypadającego Panu udziału we własności ww. obiektów nastąpiło na podstawie spadkobrania po matce. Oznacza to, że nabycie nie nastąpiło w celach zarobkowych. Ponadto, z treści wniosku nie wynika, żeby wykonywał Pan czynności, które można uznać za takie, które wykraczają poza zwykły zarząd majątkiem osobistym. Posadowione na gruncie obiekty nie były użytkowane od 2006 r. W konsekwencji, sprzedając przypadający Panu udział w nieruchomości w tym we własności kotłowni i szklarni, korzystać będzie Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem ww. czynności sprzedaży oznaczają działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Dokonywać będzie Pan zbycia gruntu należącego do majątku prywatnego.

Reasumując należy stwierdzić - mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe w tym wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C-181/10) - że sprzedaż nieruchomości gruntowej, otrzymanej w drodze spadku nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest normatywnych przesłanek, aby uznać Pana za podatnika tego podatku.

Podkreślić należy, iż powyższe orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, np. NSA z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I FSK 1658/11), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11) oraz WSA z dnia 1 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 670/11), z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), które zapadły na tle wyroku Trybunału.

Z powyższych wyroków wynika, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną) a z opisanego zdarzenia przyszłego nie wynika, że mamy do czynienia ze zbiorem takich zorganizowanych działań – sprzedaż nieruchomości gruntowej należącej do Pana majątku prywatnego – nie będzie podległa opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów