Zwrot wkładu mieszkaniowego w spadku bez podatku dochodowego

Przeczytaj także: Spółdzielcze mieszkanie w spadku z podatkiem dochodowym?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni odziedziczyła po zmarłym m.in. wkład mieszkaniowy do lokalu mieszkalnego. Wartość tego wkładu została oszacowana przez spółdzielnię na kwotę 72,5 tys. zł, którą to, jako prawo majątkowe, wnioskodawczyni wykazała w zeznaniu SD-3 i która została opodatkowana podatkiem od spadku. Na zwrot wkładu mieszkaniowego spółdzielnia wystawiła spadkobierczyni nadto informację PIT-8C, wskazując w niej powyższą kwotę. Wnioskodawczyni w związku z tym zadała pytanie, czy powinna od niej zapłacić podatek dochodowy? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z 11 ust. 21 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2013 r., poz. 1222, ze zm.) w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Stosownie do art. 11 ust. 22 ww. ustawy, z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Przydatne narzędzia:
Kalkulator podatku od spadków i darowizn

Jednocześnie, przepis art. 9 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którym spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji, nie narusza uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu mieszkaniowego związanego ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu mieszkalnego. (...)

Kliknij, aby powiekszyć

fot. bzyxx - Fotolia.com

Zwrot wkładu mieszkaniowego w spadku bez podatku dochodowego

Osoba, której spółdzielnia wypłaciła, jako spadkobiercy, określoną kwotę pieniędzy z tytułu wygaśnięcia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, nie zapłaci z tego tytułu podatku dochodowego.

Stosownie do art. 922 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.) przedmiot spadku stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, z wyjątkiem praw i obowiązków zmarłego ściśle związanych z jego osobą oraz praw, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Z cytowanego przepisu wynika zasada dziedziczności praw majątkowych.
Z brzmienia art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika, że w momencie śmierci głównego najemcy mieszkania lokatorskiego spadkodawcy nabywają roszczenie o wypłatę wartości rynkowej lokalu. W chwili śmierci spadkodawcy roszczenie to przechodzi na spadkobierców jako składnik masy spadkowej.

Przechodząc na grunt ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) należy zauważyć, że stosownie do art. 9 ust. 1, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86), podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia. W myśl art. 7 ust. 1 i 3 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Przenosząc powyższe przepisy na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że do kwoty zwrotu wkładu mieszkaniowego nabytego w drodze spadku, do której mają zastosowanie uregulowania zawarte w ustawie o podatku od spadków i darowizny, nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że kwota zwrotu wkładu mieszkaniowego nabytego w drodze spadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli zatem wskazana we wniosku kwota 72.500 zł wchodziła w skład masy spadkowej i podlegała przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega ona przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W niniejszej sytuacji znajduje bowiem zastosowanie art. 2 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów