Rozwód rodziców i dzieci z różnych związków a ulga prorodzinna

Przeczytaj także: Podatek liniowy: nawet zawieszona firma wyłącza preferencyjne opodatkowanie

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca w kwietniu 2013 r. rozwiódł się z małżonką, z którą ma troje dzieci (uprawniających do ulgi prorodzinnej). W orzeczeniu o rozwodzie władza rodzicielska została powierzona obojgu rodzicom, z miejscem zamieszkania dzieci u matki (ojciec aktywnie uczestniczy w wychowaniu dzieci). Ex-małżonka w rozliczeniu podatkowym za rok 2013 wybrała opodatkowanie jako osoba samotnie wychowująca dzieci i jednocześnie wykorzystała ulgę prorodzinną na całą trójkę. Wnioskodawca posiada jednak jeszcze jedno małoletnie dziecko z innego związku, które przez część 2013 r. wychowywał samotnie. W związku z tym także w zeznaniu podatkowym wskazał, że jest osobą samotnie wychowującą dziecko i skorzystał na syna z ulgi prorodzinnej (matka dziecka nie dokonała odliczenia). Jego roczny dochód przekroczył 112 000 zł w związku z czym urząd skarbowy zakwestionował skorzystanie z ulgi na dzieci. Wnioskodawca zadał pytanie, czy faktycznie z ulgi skorzystać nie może? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. zimmytws - Fotolia.com

Rozwód rodziców i dzieci z różnych związków a ulga prorodzinna

Ograniczenie w korzystaniu z ulgi prorodzinnej dotyczy rodziców, którzy mają tylko jedno dziecko, przy czym przy liczeniu liczby dzieci należy brać pod uwagę tylko te, w stosunku do których z ulgi można skorzystać. Skoro zatem wnioskodawca posiada w sumie czworo dzieci uprawniających do ulgi (w czego troje z poprzedniego małżeństwa), może z ulgi skorzystać w stosunku do jednego z nich.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:
1. jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:
a. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
b. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:
a. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
c. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).