Wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru w deklaracji VAT

Przeczytaj także: Zerowa stawka podatku dla sprzedaży VAT UE

Rozpatrzmy następującą sytuację: Podatnik, składający miesięczne deklaracje VAT, dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru w miesiącu kwietniu 2014 r. W tym samym miesiącu wystawił także fakturę potwierdzającą tę czynność. Niestety dokumenty potwierdzające dostarczenie towaru do unijnego kontrahenta dotrą do niego dopiero w połowie czerwca 2014 r. Jak zatem winien o tę transakcję rozliczyć w deklaracji VAT?

Warunki, jakie należy spełnić, aby zastosować 0% stawkę VAT dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, określa art. 42 ustawy o VAT. W ust. 1 mówi on, że:

1. podatnik musi dokonać takiej dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej;
2. podatnik ten przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;
3. podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

Jednym z warunków zastosowania preferencyjnej stawki podatku jest zatem posiadanie stosownych dokumentów potwierdzających, że towar dotarł do nabywcy w innym państwie członkowskim. Dowody te są różne w zależności od tego, w jaki sposób nastąpił transport towaru. Niemniej podatnik musi je posiadać najpóźniej na dzień złożenia deklaracji, aby preferencyjną stawkę zastosować. Co zrobić w przypadku, gdy owe dokumenty nie dotrą do sprzedawcy na czas?

Tutaj sposób postępowania jest różny w zależności od tego, czy podatnik składa deklaracje VAT za okresy miesięczne czy też kwartalne. Przedsiębiorca z naszego przykładu składa deklaracje miesięczne. W związku z tym winien się zachować w sposób określony w art. 42 ust. 12 pkt 2 ustawy o VAT.

Przytoczona regulacja mówi, że w takich sytuacjach podatnik nie wykazuje tej dostawy w stosownej ewidencji za ten okres. Wykaże on ją natomiast w ewidencji za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy tego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy nie posiada wymaganych dowodów.

Otrzymanie tych dowodów w okresach późniejszych, niż wynika to za art. 42 ust. 12 ustawy, upoważnia podatnika do wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ze stawką 0% w ewidencji za okres rozliczeniowy, w którym dostawa ta została dokonana, i dokonania korekty deklaracji podatkowej i odpowiednio informacji podsumowującej (o czym zaś mówi art. 42 ust. 12a ustawy o VAT).

Jak nietrudno zauważyć, wskazana regulacja nie jest najprostsza w zinterpretowaniu. Jak należy ją odczytać?

W uproszczeniu mówiąc WDT docelowo będzie wykazane w deklaracji za okres, w którym miało ono miejsce, niemniej sposób dojścia do takiego efektu może być różny.

Jeżeli bowiem podatnik wejdzie w posiadanie niezbędnych dokumentów przed złożeniem deklaracji za okres, w którym WDT miało miejsce – ujmuje jego wartość w ewidencji oraz deklaracji VAT za ten okres ze stawką 0%.

Jeżeli dokumenty nie dotrą do niego w tym czasie, dostawy takiej w ogóle nie wykazuje. Nie ujmie jej też w deklaracji za okres następny. Warto pamiętać, że w takiej sytuacji brak dokumentów nie wywołuje innych skutków niż niewykazanie samej dostawy.

Powyższe się komplikuje, gdy także w terminie do złożenia deklaracji za trzeci w kolejności miesiąc podatnik w dalszym ciągu dokumentów tych nie będzie posiadał. Wtedy to bowiem musi wykazać to WDT wg odpowiedniej stawki krajowej.

Późniejsze otrzymanie dokumentów potwierdzających dostarczenie towarów do miejsca ich przeznaczenia w ramach WDT upoważnia go natomiast do korekty wcześniejszych rozliczeń i ujęcia tej transakcji w miesiącu, w którym miała ona miejsce.

Podatnik z naszego przykładu dokonał WDT w miesiącu kwietniu 2014 r., zaś dokumenty potwierdzające tą dostawą dotrą do niego dopiero w połowie czerwca. Skoro zatem nie posiadał on ich na moment składania deklaracji za kwiecień, nie wykaże tej transakcji w składanej deklaracji za ten miesiąc. Otrzymanie tych dokumentów w miesiącu czerwcu upoważni go natomiast do skorygowania deklaracji kwietniowej, w której to wykaże wartość przedmiotowego WDT ze stawką 0%.

Gdyby zaś dokumenty te nie dotarły do niego do 25 lipca 2014 r. (a więc do terminu złożenia deklaracji za czerwiec, czyli trzeci w kolejności miesiąc, licząc od miesiąca dokonania dostawy), podatnik byłby zobowiązany do wykazania wartości tej transakcji w deklaracji za czerwiec wg właściwej stawki krajowej. Otrzymanie dokumentów potwierdzających WDT po tym dniu zaś upoważni go do skorygowania deklaracji za dwa miesiące:

• kwiecień – w której wykaże wartość WDT wg stawki 0%
• czerwiec – w której zostanie skorygowana wartość wykazanej transakcji z właściwą dla niej stawką krajową.