Prezenty o małej wartości: VAT należny i naliczony

Przeczytaj także: Prezenty na Wielkanoc w podatku dochodowym i VAT

Owe prezenty są dosyć specyficznie w ustawie o VAT traktowane. Z jednej bowiem strony ich przekazanie nie wywołuje konieczności naliczenia VAT-u należnego, z drugiej zaś podatnik zachowuje co do zasady prawo do odliczenia podatku zapłaconego przy ich zakupie czy wytworzeniu. Dlaczego tak się dzieje?

Otóż zgodnie z ogólną zasadą określoną w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy mają prawo do odliczenia VAT-u od zakupu towarów i usług w takim zakresie, w jakim te zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Trzeba zatem w pierwszej kolejności określić, czy zakup takich drobnych upominków jest związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Warunek ten jest spełniony w sytuacji, gdy firma jest czynnym podatnikiem VAT i wykonuje czynności tym podatkiem opodatkowane, zaś zakup takich upominków ma na celu jej reklamę. Co za tym idzie, od zakupu przekazywanych nieodpłatnie w późniejszym etapie towarów VAT można odliczyć.

Z drugiej strony art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, że jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu czy wytworzenia towarów w całości lub w części (bez względu na to, czy z tego prawa on skorzystał), ich nieodpłatne przekazanie jest traktowane jak odpłatna dostawa towaru, a co za tym idzie, skutkuje obowiązkiem wykazania VAT-u należnego od takiej czynności (a więc potraktowania jej jak zwykłej sprzedaży).

Wyjątkiem jest m.in. przekazanie prezentów o małej wartości, jeżeli takie przekazanie następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika (czyli np. w celu jego reklamy). Przez prezenty o małej wartości rozumie się zaś przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1. o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa wyżej, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Przekazanie prezentu o małej wartości to nie odpłatna dostawa towaru
Ustawa o VAT wskazuje, że jedną z czynności podlegających opodatkowaniu jest odpłatna dostawa towarów. Mówi ona również, że do takiej odpłatnej dostawy zalicza się także nieodpłatne przekazania towarów, przy nabyciu/wytworzeniu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części.

Co za tym idzie, takie nieodpłatne przekazanie jest traktowane jak dostawa odpłatna, która wymaga wykazania podatku należnego. O powyższym mówi art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust.2 ustawy o VAT.

Przepisy tyczące się przekazania prezentów o małej wartości znalazły się z kolei w art. 7 ust. 3 i 4 ustawy o VAT. Wskazują one, że przepisu ust. 2 dla takich przekazań się nie stosuje. Oznacza to, że przekazanie prezentów o małej wartości nie jest traktowane jak czynność opodatkowana VAT-em (a nie opodatkowana, lecz korzystająca przykładowo ze zwolnienia).

Dlatego też, pomimo ich nieodpłatnego przekazania, podatnik zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.