Rozliczenie roczne PIT przez urząd skarbowy: kto skorzysta?

Przeczytaj także: PIT-y 2013: właściwe zeznanie podatkowe

Ponad 5 mln podatników rozliczają obecnie płatnicy
Chociaż nie jest wiadome, czy rozliczenie przez administrację skarbową stanowiłoby opcję do wyboru czy też automatyczny sposób rozliczenia, można przyjąć, że docelową grupą, do której mogłyby być skierowane zapowiedziane rozwiązania, mogą stanowić podatnicy, którzy obecnie nie dokonują samodzielnego rozliczenia korzystając z możliwości rozliczenia przez płatników. W tej grupie dominują osoby rozliczone przez organy rentowe – jest to blisko 5,1 mln osób. Znacznie mniej liczna grupa to pracownicy, którzy wyrazili chęć rozliczenia ich przez pracowników – niespełna 340 tys.

---

Rozliczenia rocznego może dokonać za pracownika (lub innego podatnika) jego pracodawca (lub inny płatnik wskazany w ustawie w przypadku innych źródeł przychodów, np. rolnicza spółdzielnia produkcyjna, uczelnia). Jest to jednak opcja dostępna tylko dla tych osób, które w ciągu całego roku uzyskały dochody tylko u jednego płatnika (wyjątek to dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, z kapitałów pieniężnych, z działalności gospodarczej opodatkowanej stawką liniową 19% lub przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych). Rozliczone przez płatników mogą być tylko te osoby, które nie korzystają z ulg, nie odliczają dokonanych darowizn i nie planują skorzystać z preferencyjnych sposobów rozliczenia. Niezbędne jest przy tym przekazanie takiej woli płatnikowi przed 10 stycznia danego roku, składając oświadczenie na formularzu PIT-12.

W przypadku rozliczenia przez organy rentowe, są one obowiązane sporządzić rocznego PIT-a podatników uzyskujących dochód z emerytur i rent, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych i nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych. Obowiązek ten nie dotyczy określonych w ustawie przypadków jak np. osób w stosunku do których ustał obowiązek poboru zaliczek.

---

Można założyć, że w przypadku rozliczenia pracowników, tak niska popularność rozwiązania polegającego na rozliczeniu podatku przez pracodawcę wynika nie tylko z faktu małej liczby osób spełniających określone w ustawie warunki, ale też z braku wiedzy o takiej możliwości (a wymaga to czynnego udziału samego podatnika i złożenia przez niego oświadczenia). Biorąc pod uwagę, ten czynnik można przyjąć, że osób, które zostałyby rozliczone przez fiskusa byłoby nawet kilkukrotnie więcej niż 340 tys. podatników rozliczonych przez pracodawców w 2013 r. Załóżmy optymistycznie, że liczba ta wzrosłaby 5-krotnie, do 1,7 mln. Łącznie z osobami rozliczanymi przez organy rentowe dałoby to wynik na poziomie ok. 6,8 mln potencjalnych beneficjentów nowego systemu rozliczeń.

Co czwarty podatnik rozliczony przez fiskusa?
Z danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów, które uwzględniają poszczególne formy rozliczenia i źródła przychodów wynika, że w 2012 r. złożono łącznie 25,18 mln zeznań podatkowych. Nie jest to jednak tożsame z liczbą podatników, bo ta sama osoba może uzyskiwać np. przychód ze stosunku pracy oraz z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo i w zestawieniu MF jest ujmowana podwójnie. Dokładając do tego wyniku osoby, które korzystały z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i złożyły zeznanie za 2012 r., otrzymamy łącznie nieco ponad 26 mln rozliczeń. Gdyby ta liczba była tożsama z liczbą podatników, można byłoby powiedzieć, że z nowych rozwiązań potencjalnie skorzysta co czwarty podatnik. W rzeczywistości ta liczba jest nieco mniejsza.

---

24 324 790 podatników, których dochody opodatkowane były przy zastosowaniu skali podatkowej; Podatnicy, których dochody opodatkowane były stawką 19%:

• z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej - 429 096 podatników (nie wiemy ilu z nich jednocześnie uzyskało przychody opodatkowane skalą np. z pracy)
• uzyskane z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych - 356 329 podatników
• uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych nabytych lub wybudowanych po dniu 31 grudnia 2008 r. - 68 851 podatników.

---

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care