Odszkodowanie za przewlekłość postępowania = podatek dochodowy
2013-12-18 13:31
Przeczytaj także: "Odszkodowanie" z sądu a podatek dochodowy
Zatem ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3b omawianej ustawy skorzystają inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, czyli odszkodowania otrzymane za tzw. szkodę rzeczywistą, nie skorzystają natomiast odszkodowania za utracone korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. (…)
W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, reguluje ona zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze.
Zgodnie z art. 12 ust. 2 ww. ustawy, uwzględniając skargę, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania. Uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika - od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2 000 złotych do 20 000 złotych (art. 12 ust. 4 ww. ustawy).
W przypadku przyznania sumy pieniężnej od Skarbu Państwa, wypłaty dokonuje sąd prowadzący postępowanie, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania – ze środków własnych tego sądu (art. 12 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy). Użyte w powyższym przepisie wyrażenie „suma pieniężna”, w rozumieniu przywołanego wyżej art. 12 ust. 4 ww. ustawy, nie stanowi typowego naprawienia szkody. W piśmiennictwie spotyka się tezę, że „suma pieniężna,” o której mowa w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony (...), stanowi w istocie nowe pojęcie, zupełnie nieprzystające do znanych już pojęć „odszkodowanie” i „zadośćuczynienie”. Mając to na względzie przyjmuje się, że możliwość zasądzenia „sumy pieniężnej” stanowi odrębną instytucję, znaną wyłącznie omawianej ustawie. Suma pieniężna przyznana od Skarbu Państwa stanowi jedynie rekompensatę za naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym (lub egzekucyjnym) bez nieuzasadnionej zwłoki i nie stanowi naprawienia szkody. Kwota pieniężna, którą sąd może zasądzić w przypadku uwzględnienia skargi na przewlekłość postępowania i tylko na wyraźne żądanie skarżącego zawarte w treści skargi, nie ma charakteru odszkodowania za szkody, jakie ewentualnie podmiot poniósł w związku z przewlekłością postępowania, o czym świadczy górna granica kwoty (art. 12 ust. 4 ustawy). Wskazać również należy, że przyznanie odpowiedniej sumy pieniężnej, na podstawie art. 12 ust. 4 ww. ustawy nie wyklucza możliwości dochodzenia odszkodowania w procesie cywilnym. Art. 15 ust. 1 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony (...), wyraźnie bowiem wskazuje, że strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa albo solidarnie od Skarbu Państwa i komornika. Postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania (art. 15 ust. 2 ustawy). Natomiast z przepisu art. 16 ww. ustawy wynika, że strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość postępowania zgodnie z art. 5 ust. 1, może dochodzić - na podstawie art. 417 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16 poz. 93 z późn. zm.) - naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości, po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy.
Podkreślić należy, że do uznania określonego świadczenia za „odszkodowanie” lub „zadośćuczynienie” nie wystarczy takie nazwanie tego świadczenia przez świadczeniobiorcę lub świadczeniodawcę, lecz konieczne jest, aby świadczenie było w taki właśnie sposób nazwane przez ustawę i następowało w wykonywaniu ustawowego uprawnienia do tego rodzaju świadczenia (tutaj – „odszkodowania/zadośćuczynienia”).
Należy zatem uznać, że „suma pieniężna” z omawianego art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki nie jest ani odszkodowaniem ani też zadośćuczynieniem. Nie jest to bowiem odszkodowanie za poniesione straty i utracone korzyści (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego). Nie jest to również zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w rozumieniu art. 445 k.c. (art. 24 § 1 i 448 k.c.).
Przepisy ww. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., stanowią na gruncie polskiego porządku prawnego samodzielną podstawę prawną do występowania z trzema żądaniami, tj.: z żądaniem podstawowym zmierzającym do stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy oraz z dwoma żądaniami dodatkowymi, czyli z żądaniem podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności przez organ dopuszczający się przewlekłości postępowania i z żądaniem zasądzenia na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w razie stwierdzenia takiej przewlekłości.
Stąd też, to przepisy ww. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., a nie normy prawa cywilnego, stanowią podstawę prawną dochodzenia żądań ze skargi na przewlekłość postępowania. W konsekwencji regulacje zawarte w ustawie stanowią samodzielne materialnoprawne oparcie do formułowania żądań zmierzających do przeciwdziałania przewlekłości postępowania sądowego bądź egzekucyjnego.
Innymi słowy należy przyjąć, że gdyby ustawodawca chciał, aby przyznawana stronie skarżącej w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. „odpowiednia suma pieniężna” miała charakter odszkodowania bądź zadośćuczynienia, to odpowiednio użyłby tych pojęć. Nie bez znaczenia dla ugruntowania tego poglądu pozostaje również dyspozycja art. 15 tej ustawy, upoważniająca stronę, której skargę uwzględniono, do dochodzenia w odrębnym postępowaniu naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz nakreślony przez Wnioskodawcę stan faktyczny należy stwierdzić, że otrzymana przez Wnioskodawcę kwota pieniężna zasądzona przez Sąd Okręgowy w związku z przewlekłością postępowania Sądu Rejonowego w załatwieniu sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ani w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż – wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy – kwota ta nie ma charakteru zadośćuczynienia lub odszkodowania za doznaną krzywdę.
W tej sytuacji kwota ta stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.(…)”
Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów
Przeczytaj także:
![Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód]( "Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód [© conejota - Fotolia.com]")
Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód
Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód
1 2
oprac. : Ministerstwo Finansów
Więcej na ten temat:
źródła przychodów, przychody podatkowe, odszkodowanie, odszkodowania, wypłata odszkodowania, zwolnienia podatkowe, zwolnienia z PIT
Przeczytaj także
Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ
Komentarze (0)
![Ceny mieszkań wcale nie spadają [© Freepik]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/rynek-nieruchomosci/Ceny-mieszkan-wcale-nie-spadaja-263095-50x33crop.jpg "Ceny mieszkań wcale nie spadają [© Freepik]")
Ceny mieszkań wcale nie spadają
