Zmiany w odliczeniu VAT z faktury za media w 2014 r.

Przeczytaj także: Odliczenie VAT z faktury za media w 2013 r.

Podstawowy przepis ustawy o VAT regulujący moment powstania obowiązku podatkowego, a więc art. 19, z dniem 1 stycznia 2014 roku zostanie uchylony. Jego miejsce zajmie nowo dodany art. 19a. Wskazuje on, iż obowiązek podatkowy będzie powstał co do zasady z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usług.
Oczywiście od reguły tej występują pewne wyjątki i jeden z nich dotyczy właśnie mediów. I tak w ust. 5 pkt 4 przytoczonego przepisu ustawodawca wskazał, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:
a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b) świadczenia m.in. usług:

• telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,
• wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
• dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego

Poz. 140-15, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy odnoszą się do dostawy wody za pośrednictwem sieci wodociągowych, usług zbierania, usuwania, unieszkodliwiania i przetwarzania odpadów a także odprowadzania i oczyszczania ścieków, zamiatania śmieci i usuwania śniegu itp.

Co za tym idzie, w przyszłym roku o momencie powstania obowiązku podatkowego w stosunku szeroko rozumianych mediów istotna będzie data wystawienia faktury. Tę natomiast trzeba będzie wystawić nie później niż z upływem terminu płatności (o czym mówi art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT).

Jeżeli z jakichś względów faktura nie zostanie wystawiona, bądź będzie wystawiona z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminów wystawienia takiej faktury (czyli w tym przypadku chwilą upływu terminu płatności).

Warto w tym miejscu dodać, że na mocy przepisu przejściowego, zawartego w art. 7 ustawy nowelizującej, w przypadku czynności wykonanych przed dniem 1 stycznia 2014 r., obowiązek podatkowy powstanie na „starych” zasadach. Dotyczy to również mediów udokumentowanych fakturą wystawioną do końca 2013 r. (co za tym idzie, obowiązek podatkowy od nich powstanie co do zasady z chwilą upływu terminu płatności).

Tak będzie po stronie podatku należnego, a więc u sprzedawcy. Kiedy natomiast nabywca będzie mógł w 2014 r. odliczyć podatek naliczony z faktury za media?

Otóż generalna zasada wyrażona w znowelizowanym art. 86 ust. 10 ustawy o VAT mówi, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Ust. 10b pkt 1 tego przepisu doprecyzowuje jednak, iż w przypadkach określonych w ust. 2 pkt 1 (który to mówi, że kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług) oraz pkt 2 lit. a), prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.

Powyższe regulacje będą mieć zastosowanie m.in. do faktur za media. Co za tym idzie, w przyszłym roku nie termin płatności będzie wskazywał moment odliczenia podatku naliczonego, a generalnie moment wystawienia faktury. To w nim bowiem powstanie obowiązek podatkowy u sprzedawcy (chyba że faktura zostanie wystawiona po terminie płatności, wtedy to bowiem termin płatności wyznaczy moment powstania obowiązku podatkowego), zaś nabywca nie będzie mógł odliczyć podatku VAT wcześniej, aniżeli powstanie tego obowiązku podatkowego. Niemniej pierwszym okresem, w którym ustawodawca dopuści odliczenie podatku, będzie okres (miesiąc bądź kwartał) otrzymania faktury za media.

Jeżeli podatek nie zostanie odliczony w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, stosownego odliczenia podatnik będzie mógł dokonać w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Niemniej warto tutaj zwrócić uwagę na to, iż regulacja ta odnosi się do ust. 10, 10d i 10e, nie zaś do ust. 10b (który mówi, że odliczenie podatku może nastąpić nie wcześniej, aniżeli w miesiącu otrzymania faktury). W związku z tym w przyszłym roku z całą pewnością będą się pojawiać wątpliwości jak postąpić, gdy faktura dotrze do nabywcy ze znacznym opóźnieniem.