W 2014 roku skala podatkowa w PIT bez zmian

Przeczytaj także: PIT, CIT, VAT: w roku 2014 limity podatkowe w górę

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje obecnie 8 różnych źródeł przychodów. Są to:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2. działalność wykonywana osobiście;
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
4. działy specjalne produkcji rolnej;
5. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
6. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
7. odpłatne zbycie (poza działalnością gospodarczą):
   a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   d) innych rzeczy,
   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
8. inne źródła.

Do większości z nich ma zastosowanie skala podatkowa, przy innych zaś możliwe jest wybranie innej formy opodatkowania (tyczy się to jednak tylko pozarolniczej działalności gospodarczej i przychodów uzyskiwanych z umowy najmu, podnajmu i innych o podobnym charakterze). Tylko nieliczne przypadki (jak chociażby przychód ze sprzedaży nieruchomości, czy kapitałów pieniężnych, odsetek) są obligatoryjnie opodatkowane w inny sposób.

Progresywny PIT płacą wszyscy podatnicy uzyskujący przychody z pracy, rent czy emerytur, a także zatrudnieni w oparciu o umowę zlecenie czy o dzieło (za wyjątkiem przypadków realizowania takich umów w ramach prowadzonej firmy). Skala podatkowa jest także podstawową metodą opodatkowania przychodów z tzw. prywatnego najmu (przy czym ten można opodatkować ryczałtem ewidencjonowanym) czy innych źródeł przychodów, których nigdzie indziej nie da się przyporządkować. Również dla działalności gospodarczej jest ona podstawową formą opodatkowania. Jak jednak podkreślono wyżej, tutaj przedsiębiorca może skorzystać z form fakultatywnych (podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany czy karta podatkowa), jednakże nie zawsze takie prawo mu przysługuje.

Na czym polega opodatkowanie wg skali podatkowej? Jej zasadą jest, iż płacony podatek będzie tym wyższy, im wyższe będą uzyskiwane dochody przez podatnika w danym roku podatkowym. Co niezwykle ważne, opodatkowany jest tutaj dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania (które jednakże w niektórych sytuacjach są symboliczne, np. zryczałtowane koszty pracownicze, które w skali roku nie mogą przekroczyć 2 502,56 zł, chyba że podatnik ma dowody w postaci imiennych biletów okresowych na określone środki transportu, z których wynika wartość wyższa).

Jak już zostało to podkreślone we wstępie, obecna skala podatkowa, która będzie obowiązywać także w roku 2014, przewiduje dwie stawki podatku: 18% i 32%. Tę niższą płacą podatnicy, których dochód opodatkowany wg skali podatkowej nie przekracza 85 528 zł. Co bardzo istotne, bierze się tutaj pod uwagę roczny dochód opodatkowany skalą ze wszystkich uzyskanych przez podatnika źródeł przychodów (jeżeli zatem przykładowo podatnik jednocześnie uzyskuje przychody z umowy o pracę oraz umowy zlecenie bądź o dzieło, przy obliczaniu rocznego podatku winien dokonać ich zsumowania, zanim policzy podatek dochodowy). Podatek wg stawki 32% będzie natomiast liczony od nadwyżki ponad wskazaną wyżej kwotę.

Prawdopodobna skala podatkowa na 2014 rok
ponad	do	podatek wynosi
-	85 528	18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr
85 528		14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł
Podstawa prawna: art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Roczny dochód nie powodujący obowiązku zapłaty podatku: 3 091 zł. Roczna kwota zmniejszająca podatek: 556 zł 02 gr Miesięczna kwota zmniejszająca podatek: 46 zł 33 gr

Warto w tym miejscu dodać, że przed rokiem 2010 obowiązywały aż 3 progi podatkowe (w latach 2008 – 2009): 19%, którą płacili podatnicy zarabiający nie więcej niż 44 490 zł, 30% mająca zastosowanie do nadwyżki dochodu ponad 44 490 zł do 85 528 zł i 40% stosowana do nadwyżki ponad 85 528 zł.

Najwyższy czas, aby i obecne stawki podatku zostały zmienione dostosowując się do obecnych realiów (większa część dochodów winna być opodatkowana niższą stawką podatku, poprzez przesunięcie chociażby jej górnego progu, czy też obniżenie jej wysokości). Niemniej obecnie takie zmiany nie są zapowiadane, podobnie jak też nie są zapowiadane zmiany na gorsze (w postaci chociażby trzeciej, najwyższej stawki podatkowej dla najlepiej zarabiających), zaś gdyby miały one obowiązywać w przyszłym roku, ustawodawca winien ogłosić je najpóźniej do końca listopada 2013 roku.

Warto przy tym pamiętać, że skala podatkowa oprócz swoich wad (w postaci wysokich stawek podatkowych, szczególnie w drugim progu podatkowym) ma też pewne zalety. Mają bowiem do niej zastosowanie wszelkie ulgi i odliczenia przewidziane przepisami ustawy o podatku dochodowym (np. ulga na Internet, która jednak obecnie jest bardzo mocna ograniczona, ulga na krew, działalność pożytku publicznego, ulga na kościół, czy ulga na dzieci, która w przypadku kilku pociech pozwala obniżyć podatek o kilka tysięcy złotych).

Ponadto podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych wg skali podatkowej mogą także rozliczyć się wspólnie z małżonkiem bądź w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Tutaj jednak trzeba pamiętać o spełnieniu dodatkowych (momentami wręcz restrykcyjnych) przesłanek.