Spłata wspólnego kredytu mieszkaniowego w podatku od darowizny

Przeczytaj także: Spłata kredytu przez rodziców nie jest darowizną

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

3 sierpnia 2016 r. wnioskodawczyni zaciągnęła wraz z narzeczonym kredyt hipoteczny na zakup mieszkania, korzystając w tym zakresie z programu rządowego. Docelowym właścicielem mieszkania zostanie narzeczony zainteresowanej, przy czym przeniesienie własności dopiero nastąpi. Kredytobiorcami są natomiast wnioskodawczyni i jej narzeczony.

Zainteresowana zadała pytanie, czy po zaciągnięciu kredytu wraz z narzeczonym i po przeniesieniu własności na niego, jest ona zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn? Czy opodatkowana będzie spłata kredytu z jej strony? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca z 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie do treści art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. trashthelens - Fotolia.com

Czy spłata kredytu może być potraktowana jako darowizna?

Jeżeli dokonuje jej osoba będąca kredytobiorcą - nie. Jest tak nawet wówczas, gdy przedmiot nabyty za kredyt do takiej osoby nie należy.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. (...)

Stosownie do treści art. 366 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.), kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego przepisu, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela, wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

Wskazać jednak należy, że stosownie do art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników.

Dawni współdłużnicy są dalej dłużnikami − lecz wobec innego wierzyciela (dłużnika, który wierzyciela zaspokoił), w stosunku do którego odpowiadają każdy za przypadającą na niego część długu.

Natomiast zgodnie z art. z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, którego treść określa umowa darowizny.

Z treści wniosku wynika, że kredyt został zaciągnięty wspólnie przez Wnioskodawczynię i jej narzeczonego. Nabywcą mieszkania będzie jednak tylko narzeczony Wnioskodawczyni. Z tytułu spłaty kredytu na Wnioskodawczyni nie będzie zatem ciążył obowiązek w zakresie podatku od spadków i darowizn. Opisana we wniosku czynność nie rodzi bowiem dla Wnioskodawczyni skutków w zakresie podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni jest współkredytobiorcą spłaca zatem własny dług.

Końcowo odnosząc się do pytania Wnioskodawczyni w przedmiocie potraktowania spłaty kredytu jako darowizny bądź zwolnienia z długu należy wskazać, iż z opisu zdarzenia wynika, że Wnioskodawczyni nie będzie nabywcą mieszkania, a zatem sama spłata przez nią jako współkredytobiorcę rat kredytu nie może być traktowana jako darowizna czy zwolnienie z długu. Pytanie Wnioskodawczyni w tym zakresie jest zatem bezprzedmiotowe. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów