Użytkownik "Samotnik" <s...@s...eu.org> napisał

> Ktoś mnie naprowadzi na jakieś HOWTO?

Umowa o dzieło

Zawierając umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do
wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Umowa o dzieło właściwie skonstruowana zabezpiecza interesy obu stron.
Płacąc umówione z góry wynagrodzenie wiesz, że nie przepłacisz. W przypadku
wadliwego wykonania dzieła lub jego niewykonania - nie ponosisz żadnych
kosztów (zauważ, że w przypadku swojego pracownika poniesiesz najczęściej
koszt zużytych materiałów, ubezpieczeń, część płacy itp.).


Wynagrodzenie w umowie o dzieło

Jeżeli strony określiły wynagrodzenie na podstawie zestawienia planowanych
prac i przewidywanych kosztów (wynagrodzenie kosztorysowe), a w toku
wykonywania dzieła zarządzenie właściwego organu państwowego zmieniło
wysokość cen lub stawek obowiązujących dotychczas w obliczeniach
kosztorysowych, każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany umówionego
wynagrodzenia. Nie dotyczy to jednak należności uiszczonej za materiały lub
robociznę przed zmianą cen lub stawek.

Jeżeli w toku wykonywania dzieła zajdzie konieczność przeprowadzenia prac,
które nie były przewidziane w zestawieniu prac planowanych będących podstawą
do obliczenia wynagrodzenia kosztorysowego, a zestawienie sporządził
zamawiający, przyjmujący zamówienie może żądać odpowiedniego podwyższenia
umówionego wynagrodzenia.

Jeżeli zestawienie planowanych prac sporządził przyjmujący zamówienie, może
on żądać podwyższenia wynagrodzenia tylko wtedy, gdy mimo zachowania
należytej staranności nie mógł przewidzieć konieczności prac dodatkowych.
Przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, jeżeli
wykonał prace dodatkowe bez uzyskania zgody zamawiającego.

Gdyby jednak w wypadkach przewidzianych powyżej zaszła konieczność znacznego
podwyższenia wynagrodzenia kosztorysowego, zamawiający może od umowy
odstąpić, powinien jednak uczynić to niezwłocznie i zapłacić przyjmującemu
zamówienie odpowiednią część umówionego wynagrodzenia.

Jeżeli umówiłeś się z wykonawcą na wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący
zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie
zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Jeżeli
jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć,
wykonanie dzieła groziłoby przejmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd lub
państwowa komisja arbitrażowa może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.

W umowie o dzieło możesz zawrzeć klauzulę kary umownej (podobne prawo
przysługuje wykonawcy). Przy zawieraniu umowy musisz pamiętać o właściwym
opisaniu przypadków, w których strony mogą odstąpić od umowy.


Koszty
Ubezpieczenie zdrowotne - nie*

Ubezpieczenie społeczne - nie*

Zaliczka na podatek dochodowy - 20%

Koszty uzyskania przychodu przy wyliczaniu zaliczki - 20%, 50% jeśli umowa
przenosi prawa autorskie, ustalone kwotowo, jeśli przekraczają wyliczone
normy - w tym przypadku wykonawca musi koszty udokumentować

Kwota wolna - nie

Minimalne wynagrodzenie - nie

*) Uwaga: Jeśli umowa o dzieło zawierana jest z osobą, która jest
jednocześnie naszym pracownikiem, umowa taka podlega obowiązkowi
ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, co znacznie podnosi jej koszt.



Kiedy warto

Ponieważ przy umowie o dzieło nie ponosimy dodatkowych kosztów w postaci
składek na ubezpieczenie społeczne, zawsze warto rozważyć ten sposób
wykonania niezbędnych prac. Należy jednak pamiętać, że końcowym efektem
umowy o dzieło powinno być konkretne dzieło właśnie - np. tłumaczenie,
szafka, rzeźba, program komputerowy, strona WWW. Organy kontrolne (PIP, US,
ZUS) badają takie umowy ze względu na jej treść i efekt końcowy - naciąganie
pojęcia umowy o dzieło może się skończyć nieprzyjemnie.


Kiedy nie warto

Jeżeli masz wątpliwości czy dana umowa może zostać zaklasyfikowana do umów o
dzieło powinieneś rozwiać swoje wątpliwości sprawdzając w literaturze czy
pytając (chociażby na naszym forum). Jeżeli wątpliwości pozostaną - cóż -
decydujesz sam. Jeżeli wykonawcą jest Twój pracownik - zawieranie umowy o
dzieło ma ograniczony sens ze względu na fakt, że musisz odprowadzić składki
na ubezpieczenie społeczne - chyba, że praca ma zostać wykonana poza
normatywnym czasem pracy, lub zależy Ci na zabezpieczeniu się przed skutkami
niewykonania dzieła.


Formalności
Przy umowie o dzieło formalności ograniczone są do minimum. Wystarczy
sporządzić odpowiednią umowę. Po zakończeniu pracy wykonawca powinien
pokwitować odbiór wynagrodzenia na dokumencie, zawierającym jego dane, dane
zlecającego, dane umowy (data i ew. numer) oraz kwotę wynagrodzenia (tzw.
rachunek za wykonanie umowy o dzieło).

Ten rachunek wraz z umową stanowi u Ciebie podstawę do zaksięgowania wydatku
w koszty uzyskania przychodu (jeśli wydatek spełnia pozostałe kryteria
konieczne do zaliczenia do kup).


Potrzebne dokumenty

Dowód osobisty wykonawcy

Dokładne omówienie umowy o dzieło znajduje się w Kodeksie Cywilnym w Księdze
III (zobowiązania) - tytuł XV.








Umowa zlecenie


Umowa zlecenie jest bardzo wygodną formą zatrudniania dla wykonania wielu
prac niezbędnych w Twojej firmie.

Musisz jednak pamiętać, że stosowanie umów zlecenia lub o dzieło w celu
obejścia przepisów o ubezpieczeniu społecznym (czyli np. zamiast umowy o
pracę) jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika i oczywiście przeciwko
przepisom o ubezpieczeniu społecznym.
Należy również pamiętać, że praca wykonywana w stałych godzinach, z
ustalonym zakresem obowiązków, pod nadzorem pracodawcy może być przez organy
kontrolne uznana za wykonywaną w ramach umowy o pracę.

Dokładny cytat z Kodeksu Pracy brzmi:

"Art. 22.1. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do
wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego
kierownictwem, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

1.1. Zatrudnienie w warunkach określonych w Par. 1 jest zatrudnieniem na
podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy."

Tak więc należy treść umów zlecenia analizować i tworzyć pod tym kątem, aby
nie mogły zostać zakwestionowane przez kontrolujących lub samego pracownika,
który może wystąpić do sądu prac o ustalenie, że wykonywanie danej umowy
następowało w ramach umowy o pracę.

Cechy jakim powinna odpowiadać umowa zlecenie wymienione są Księdze III
Tytule XXI Kodeksu Cywilnego.

Dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak
zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego
wykonania zlecenia; w razie odpłatnego zlecenia obowiązany jest uiścić
przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym
czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien
także naprawić szkodę.

Natomiast przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie.
Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego
powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę, którą poniesie w
tym wypadku dający zlecenie.



Wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie

Jeżeli wykonanie zlecenia wymaga wydatków, na żądanie przyjmującego zlecenie
powinieneś udzielić mu odpowiedniej zaliczki. Jeżeli umowa nie stanowi
inaczej, wynagrodzenie wypłacane jest po wykonaniu zlecenia. Możliwe jest
jednak ustalenie innych zasad wypłaty wynagrodzenia.

W zależności od rodzajów ubezpieczeń, jakim podlega osoba przyjmująca
zlecenie możliwe są różne obciążenia składkami ZUS. Jeżeli wykonującym
zlecenie jest nasz pracownik, od takiej umowy należy odprowadzić składki na
ubezpieczenie społeczne.

Jeżeli wykonuje ją osoba nie objęta obowiązkiem ubezpieczeniowym z tytułu
umowy o pracę, osobę taką należy zgłosić do ubezpieczenia i odprowadzić
składki w pełnej wysokości. Jeżeli osoba przyjmująca zlecenie jest objęta
obowiązkiem ubezpieczeniowym z tytułu wykonywania umowy o pracę lub
prowadzenia działalności gospodarczej - do ZUS należy odprowadzić składki na
ubezpieczenie zdrowotne. Z tytułu wynagrodzenia osoba ta powinna jednak być
ubezpieczona co najmniej od kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznego
określonego w odrębnych przepisach.

Uwaga: Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy
zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem
cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej
"zleceniobiorcami", oraz osoby z nimi współpracujące nie podlegają
obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli są uczniami szkół
ponad podstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat. Oznacza to, że
szczególnie korzystne jest zawieranie umów z takimi osobami.



Koszty
Własny pracownik, osoba nie ubezpieczona z innych tytułów lub ubezpieczona
od podstawy mniejszej niż kwota minimalnego wynagrodzenia

Ubezpieczenie zdrowotne - tak

7,75% przychodu (odejmowane od zaliczki na podatek dochodowy)

Ubezpieczenie społeczne - tak

wypadkowe (pracodawca) - 1,62%

emerytalne (pracownik) - 9,76%

rentowe (pracownik) - 6,5%

emerytalne (pracodawca) - 9,76%

rentowe (pracodawca) - 6,5%

chorobowe (pracownik) - 2,45%

fundusz pracy (pracodawca) - 2,45%

fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych (pracodawca) - 0,08%

Zaliczka na podatek dochodowy - 20% dochodu minus składka na ubezpieczenie
zdrowotne

Kwota wolna - nie

Minimalne wynagrodzenie - nie

Koszty uzyskania przychodu przy wyliczaniu zaliczki - 20%, 50% jeśli umowa
przenosi prawa autorskie, ustalone kwotowo, jeśli przekraczają wyliczone
normy - w tym przypadku wykonawca musi koszty udokumentować.



Przy wynagrodzeniu 1000 zł brutto składniki wynagrodzeń rozkładają się
następująco:

Składki ZUS - 454,20 zł

Zaliczka na podatek - 67,10 zł

Do wypłaty biorącemu zlecenie - 682,8 zł

Zaliczka na podatek dochodowy - 20%

Osoba ubezpieczona z innego tytułu, nie będąca naszym pracownikiem lub osoba
ubezpieczona z innych tytułów od podstawy nie mniejszej niż kwota
minimalnego wynagrodzenia:
Ubezpieczenie zdrowotne - tak

Ubezpieczenie społeczne - nie

Zaliczka na podatek dochodowy - 20%

Koszty uzyskania przychodu przy wyliczaniu zaliczki - 20%, 50% jeśli umowa
przenosi prawa autorskie, ustalone kwotowo, jeśli przekraczają wyliczone
normy - w tym przypadku wykonawca musi koszty udokumentować

Kwota wolna - nie

Minimalne wynagrodzenie - nie


Przy wynagrodzeniu 1000 zł brutto składniki wynagrodzeń rozkładają się
następująco:

Ubezpieczenie zdrowotne 77,50

Zaliczka na podatek - 82,50 zł

Do wypłaty biorącemu zlecenie - 840 zł

Uczniowie szkół ponad podstawowych i studenci, do momentu ukończenia 26 roku
życia.

Ubezpieczenie zdrowotne - nie

Ubezpieczenie społeczne - nie

Zaliczka na podatek dochodowy - 20%

Koszty uzyskania przychodu przy wyliczaniu zaliczki - 20%, 50% jeśli umowa
przenosi prawa autorskie, ustalone kwotowo, jeśli przekraczają wyliczone
normy - w tym przypadku wykonawca musi koszty udokumentować

Kwota wolna - nie

Minimalne wynagrodzenie - nie


Przy wynagrodzeniu 1000 zł brutto składniki wynagrodzeń rozkładają się
następująco:

Zaliczka na podatek - 160 zł

Do wypłaty biorącemu zlecenie - 840 zł



Kiedy warto

Jeśli zlecenie może wykonać uczeń lub student, albo osoba nie będąca Twoim
pracownikiem i ubezpieczona z innego tytułu, wtedy koszt zatrudnienia jest
najmniejszy, a z pieniędzy przeznaczonych na wykonanie zadania najwięcej
zostaje w kieszeni wykonawcy.


Kiedy nie warto

Umowa zlecenie ze swoim pracownikiem to tylko zwiększenie ilości roboty
papierkowej - chyba, że chodzi o zachowanie w stanie nienaruszonym limitu
godzin nadliczbowych. Wynagrodzenia z tytułu takich umów nie zwiększają
również podstaw do wynagrodzenia urlopowego czy chorobowego, i z tego
względu mogą być czasami korzystne.



Formalności
W zależności od osoby przyjmującego zlecenie formalności i wymagane
dokumenty są różne.

Uczniowie szkół ponad podstawowych i studenci, do momentu ukończenia 26 roku
życia.


Wymagane dokumenty

1. Umowa zlecenie, precyzująca zakres prac i wynagrodzenie

2. Rachunek potwierdzający wykonanie pracy i odbiór wynagrodzenia

3. Informacja dla wykonawcy i urzędu skarbowego o uzyskanych
wynagrodzeniach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT 8B)

Osoba ubezpieczona z innego tytułu, nie będąca naszym pracownikiem lub osoba
ubezpieczona z innych tytułów od podstawy nie mniejszej niż kwota
minimalnego wynagrodzenia
1. Umowa zlecenie, precyzująca zakres prac i wynagrodzenie

2. Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego ZUS ZZA

3. Rachunek potwierdzający wykonanie pracy i odbiór wynagrodzenia

4. Informacja o pobranych składkach na ubezpieczenie zdrowotne ZUS RZA

5. Informacja dla wykonawcy i urzędu skarbowego o uzyskanych
wynagrodzeniach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT 8B)

Własny pracownik, osoba nie ubezpieczona z innych tytułów lub ubezpieczona
od podstawy mniejszej niż kwota minimalnego wynagrodzenia

1. Umowa zlecenie, precyzująca zakres prac i wynagrodzenie

2. Rachunek potwierdzający wykonanie pracy i odbiór wynagrodzenia

3. Informacja dla wykonawcy i urzędu skarbowego o uzyskanych
wynagrodzeniach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT 4, 11)

4. Kwoty i składki na ZUS w tych samych dokumentach, w których
rozliczane są wynagrodzenia z tytułu pracy etatowej