Budownictwo mieszkaniowe: stawka VAT na roboty budowlane

Przeczytaj także: Stawka VAT na montaż okien przez producenta

W swoim czerwcowym wyroku NSA o sygnaturze FPS 7/12 przyznał rację urzędom skarbowym, które pozwalają na obniżenie podatku VAT jedynie w przypadku robót wykonywanych wewnątrz budynków mieszkalnych. Stoi to w sprzeczności z podejściem części przedsiębiorców, którzy odprowadzali niższy VAT za roboty wykonywane również na zewnątrz, czyli np. za prace związane z infrastrukturą towarzyszącą obiektowi.

Decyduje PKOB
Główne kontrowersje dotyczyły tego, czy użyte w przepisach pojęcie budynku obejmuje jedynie roboty wykonywane w jego wnętrzu, czy też jest szersze i odnosi się także do tych prowadzonych na zewnętrz. NSA, w swoim wyroku, powołał się na definicję obiektu zawartą w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. Zgodnie z jej brzmieniem „budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych, przystosowane do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów”. – Sąd odniósł się do wyrazu „wraz”, znajdującego się w tej definicji i orzekł, że jego użycie wyłącza z robót budowlano-montażowych wszelkie prace wykonywane poza bryłą budynku. Oznacza to, że obniżoną stawką VAT można objąć jedynie roboty dotyczące przyłączy znajdujących się w budynku, czyli tych, które są w niego wbudowane. Wyłączono więc fragmenty, znajdujące się poza nim, stanowiące jedną całość – wyjaśnia Agata Łapińska, menadżer działu podatkowego w ASB Tax.

Niespójne przepisy?
Warto jednak zauważyć, że w przepisach Rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. przewidziano możliwość zastosowania stawki obniżonej „przy robotach budowlano-montażowych dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego”. Można więc przyjąć, że ustawodawca celowo nie użył tutaj wyrażenia "wewnątrz" lub "w", a jedynie ogólnie wskazał, że roboty te mają dotyczyć obiektów budownictwa mieszkaniowego. Pozwala to założyć, że wspomniane rozporządzenie kwalifikuje roboty obejmujące np. prace dotyczące zainstalowania przyłączy znajdujących się na zewnątrz budynku do zastosowania preferencyjnej stawki VAT. Podobnie stwierdził NSA w wyroku z 20 kwietnia 2011 r. Takie elementy są przecież związane ściśle z danym budynkiem i niezbędne do pełnego korzystania z jego funkcji mieszkalnej.

Przepisy podatkowe sprzeczne z cywilnoprawnymi
Naczelny Sąd Administracyjny jednoznacznie stwierdził, że należy ściśle rozgraniczyć prace związane z infrastrukturą oraz z samym budynkiem. W przypadku przyłącza, jego część znajdującą się wewnątrz obiektu obejmie niższa stawka podatku, zaś elementy znajdujące się poza nim - stawka podstawowa. – Taka interpretacja jest niewłaściwa, gdyż nie można dzielić przedmiotu sprzedaży na części, tylko i wyłącznie z przyczyn leżących po stronie przepisów podatkowych. Zwłaszcza, że przepisy cywilnoprawne traktują go jako jedną całość podlegającą sprzedaży. Takie elementy infrastruktury towarzyszącej powinny być objęte jedną stawką podatku od towarów i usług, właściwą dla lokalu mieszkalnego – tłumaczy Agata Łapińska z ASB Tax.

Źródłem kontrowersji są nieprecyzyjne przepisy rozporządzenia. Uchwała NSA wyznacza natomiast granice stosowania preferencyjnej stawki VAT i tym samym stanowi dla przedsiębiorców ostateczne wyjaśnienie tej spornej kwestii. Mimo, że w tym przypadku niższa stawka powinna być stosowana do całego budynku wraz z jego niezbędną infrastrukturą, należy założyć, że spory przedsiębiorców z organami podatkowymi będą rozstrzygane przez sądy zgodnie z wytycznymi NSA.