Podatek PCC od zakupu samochodu przez osobę niepełnosprawną?

Przeczytaj także: Kupno samochodu przez niepełnosprawnego bez podatku PCC

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt. 1 lit. a) ustawy o PCC podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Obowiązek podatkowy powstaje tutaj z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a więc zawarcia stosownej umowy (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC) i ciąży na kupującym (art. 4 pkt 1 ustawy o PCC). Podstawą opodatkowania jest natomiast w przypadku umowy sprzedaży wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC), a stawka podatku w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest samochód (a więc ruchomość) została określona na poziomie 2% (o czym z kolei mówi art. 7 ust. 1 lit. a) ustawy o PCC). Podatnik jest obowiązany bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację w sprawie tego podatku oraz samodzielnie obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego (chyba że podatek taki pobrał płatnik, z czym nie mamy do czynienia w przypadku, gdy przedmiotem umowy kupna-sprzedaży jest samochód).

Jak już jednak podkreślono we wstępie, zawarcie umowy kupna sprzedaży nie zawsze wiąże się z obowiązkiem zapłaty tego podatku, jako że ustawodawca przewidział tutaj pewnej zwolnienia. I tak że zwalnia się od tego podatku sprzedaż rzeczy ruchomych, jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza kwoty 1 000 zł. Podatku nie trzeba także płacić, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania danej czynności jest opodatkowana bądź zwolniona w tym zakresie z podatku od towarów i usług (czyli w uproszczeniu mówiąc, gdy sprzedającym jest przedsiębiorca bądź inny podmiot rozliczający podatek VAT bądź korzystający w nim ze zwolnienia).

Powyższe zwolnienia są powszechnie znane, a wynikają one z art. 9 ustawy o PCC.

Poza nimi ustawodawca zawarł w tejże ustawie także zwolnienia podmiotowo-przedmiotowe. Jedno z nich, określone w art. 8 ust. 6 ustawy o PCC, zwalnia z tego podatku osoby nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe, zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.

Prawo nie zabrania przy tym, aby osoba niepełnosprawna prowadziła działalność gospodarczą. Rodzi się w związku z tym pytanie, czy wskazane wyżej zwolnienie przysługuje jej także wówczas, gdy nabyty samochód będzie wykorzystywany do prowadzenia firmy?

Powyższe było przedmiotem rozważań Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 30.07.2007 r. nr IV-5307/2/IN/IS/07/MM. W rozpatrywanej sprawie wnioskodawca, będący osobą niepełnosprawną o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, prowadził działalności gospodarczą jako osoba fizyczna w jednoosobowej firmie. Zamierzał on zakupić samochód, który będzie wykorzystywał w tej firmie. Interesowało go, czy w takim przypadku omawiane zwolnienie przewidziane dla osób niepełnosprawnych będzie mu przysługiwać? Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bełchatowie, w wydanym przez siebie postanowieniu uznał że nie. Jednakże Dyrektor Izby Skarbowej w przytoczonej decyzji orzekł zgoła co innego. Otóż organ podatkowy wskazał, że w „(…) art. 8 pkt 6 upcc ustawodawca nie określił rodzaju potrzeb własnych podatnika, dla których możliwe byłoby zastosowanie przedmiotowego zwolnienia od podatku. W związku z powyższym - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdza, że bezpodstawne jest uznanie, że ww. czynność nie może korzystać ze zwolnienia od podatku z tego powodu, że zakupiony samochód podatnik będzie wykorzystywał również do prowadzonej osobiście działalności gospodarczej.(…)”

Co za tym idzie, zakup pojazdu przez osobę niepełnosprawną, wymienioną w art. 8 pkt 6 ustawy o PCC, korzysta ze zwolnienia z tego podatku nawet wówczas, gdy ma on służyć prowadzonej przez nią na własne nazwisko działalności gospodarczej. Należy jednak pamiętać, że zwolnienie to obejmuje jedynie ruchomości w tym przepisie wymienionym. Nie skorzysta z niego zatem osoba niepełnosprawna nabywająca np. samochód ciężarowy.