Remont zniszczonego w pożarze budynku a koszty firmy

Przeczytaj także: Ulepszenie środka trwałego a jego wartość początkowa

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazuje rozgraniczyć nakłady ponoszone na remont oraz ulepszenie środków trwałych. W przypadku tego pierwszego, ponoszone wydatki są uznawane bezpośrednio za koszty uzyskania przychodu. Inaczej jest przy ulepszeniu.

Tutaj bowiem ustawodawca wskazuje, że jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, ich wartość początkową powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3 500 zł. Warto przy tym pamiętać, że z ulepszeniem środków trwałych mamy do czynienia tylko wówczas, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3 500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

W przypadku odbudowy budynku po pożarze czy powodzi nakłady poniesione na ten cel przekraczają (i to wielokrotnie) limit 3 500 zł. W związku z tym rodzi się pytanie, czy należy je traktować jako remont czy ulepszenie? Wszystko zależy od tego, jaki jest cel przeprowadzanych prac oraz ich zakres.

Otóż należy pamiętać, że ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia remont. To znalazło się jednak w ustawie Prawo budowlane. I tak remont oznacza wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji. Ustawodawca dopuszcza przy tym stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Różnica pomiędzy remontem a ulepszeniem polega zatem na tym, że remont zmierza jedynie do podtrzymania, względnie odtworzenia wartości użytkowej środka trwałego. Jest rodzajem naprawy. Natomiast poprzez ulepszenie dany środek trwały zyskuje unowocześnienie czy też dodatkowe funkcje czy cechy użytkowe, przy mieści się tutaj także rekonstrukcja takiego składnika majątku.

Na jakiej jednak podstawie określić, czy w przypadku prac budowlanych przeprowadzanych po pożarze bądź powodzi mamy do czynienia z remontem czy ulepszeniem, jako że nawet przy remoncie nieruchomości ustawodawca dopuszcza stosowanie materiałów innych, aniżeli były użyte pierwotnie? Odpowiedzi na powyższe starał się udzielić m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 20 marca 2009 r., nr IBPBII/2/415-7/09/MW. W interpretacji tej czytamy:

„(…) Różnica miedzy nakładami na remont, a nakładami na ulepszenie środków trwałych polega na tym, że pierwsze z nich zmierzają do podtrzymania, odtworzenia wartości użytkowej środków trwałych, a drugie powodują istotne zmiany cech użytkowych rozbudowanych, przebudowanych, rekonstruowanych, adaptowanych, czy modernizowanych środków trwałych. Z powyższego wynika, że przed zakwalifikowaniem określonych wydatków do kosztów ulepszenia środków trwałych lub remontów należy każdorazowo w stosunku do konkretnego środka trwałego szczegółowo przeanalizować zakres rzeczowy wykonywanych robót, porównując je do stanu początkowego. O charakterze poniesionych nakładów powinny decydować przede wszystkim kryteria techniczne, a w przypadku powstania wątpliwości, podstawą kwalifikacji powinna być ekspertyza wykonana przez rzeczoznawcę do spraw budowlanych, który w oparciu o stosowne dokumentacje, oględziny itp. wypowie się co do charakteru poniesionych nakładów oraz jednoznacznie rozstrzygnie, czy określony rodzaj nakładów na środek trwały doprowadzi do jego ulepszenia, czy też nie.(…)”

W przytoczonej interpretacji organ podatkowy wskazał, że wydatki poniesione na odbudowę spalonej hali winny zostać uznane za wydatki na rekonstrukcję środka trwałego i jako takie zwiększą jego wartość początkową, co skutkować będzie możliwością zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów poprzez miesięczne odpisy amortyzacyjne.