Ulga na złe długi w 2013 r. gdy firma w likwidacji?

Przeczytaj także: Podatek VAT 2013: Sankcja dla dłużnika w uldze na złe długi

Chodzi oczywiście o powyższy stan prawny dłużnika a nie wierzyciela. Dlaczego?

Ulga na złe długi została uregulowana w dwóch przepisach ustawy o podatku od towarów i usług: art. 89a i 89b. Pierwszy odnosi się do postępowania wierzyciela, drugi dłużnika. I tak wierzyciel ma prawo do skorzystania z tej ulgi (a więc skorygowania podstawy opodatkowania i podatku należnego od niezapłaconych faktur), jeżeli nieściągalność jego wierzytelności zostanie uprawdopodobniona. Będzie tak w przypadku, gdy nie zostanie ona uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu jej płatności określonego na umowie lub fakturze.

Warto przy tym pamiętać, że poczynając od 2013 r. wierzyciel nie musi już zawiadamiać dłużnika o zamiarze skorzystania z tejże ulgi. Nie daje mu też dodatkowego terminu na uregulowanie należności po takim zawiadomieniu. Wierzyciel po upływie 150 dni od terminu płatności od razu z ulgi korzysta.

Oczywiście nie wszystkie wierzytelności ulgą mogą być objęte. Ustawodawca wskazał bowiem, iż aby z niej skorzystać, muszą być spełnione następujące warunki:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji
2. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty:
   a) wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
   b) dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji
3. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona

Co za tym idzie, aby skorzystanie z ulgi w ogóle było możliwe, pierwotna sprzedaż musiała nastąpić na rzecz czynnego podatnika VAT. Status czynnego VAT-owca musi ponadto posiadać zarówno sprzedawca jak i nabywca na dzień poprzedzający złożenie deklaracji, w której wierzyciel z ulgi korzysta.

Ustawodawca wymaga przy tym aby dłużnik nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Co ważne, warunek ten musi być spełniony zarówno na dzień sprzedaży jak i na dzień poprzedzający złożenie deklaracji, w której wierzyciel zamierza skorzystać z ulgi. Powyższe dotyczy jednakże tylko dłużnika, a nie wierzyciela. Co za tym idzie, postawienie przykładowo firmy wierzyciela w stan likwidacji nie jest przeszkodą w skorzystaniu z ulgi.

Ustawodawca wskazuje, że korekta o której mowa wyżej może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie. Z korektą tą nie należy zbytnio zwlekać z uwagi przede wszystkim na dwuletni okres, w którym w ogóle z ulgi w stosunku do danej wierzytelności można skorzystać.

Zdaniem resortu finansów (wyjaśnienie znalazło się w broszurze informacyjnej „Najważniejsze zmiany w podatku od towarów i usług od dnia 1 stycznia 2013 r.”) omawianą ulgę przy tym można wykazać tylko w deklaracji za ten okres, w którym wierzytelność została uprawdopodobniona (a więc upłynęło 150 dni od terminu jej płatności). Tym samym, jeżeli przykładowo wskazany termin upłynął w marcu, a podatnik w składanej za ten okres deklaracji z ulgi nie skorzystał, decydując się na nią w okresie późniejszym będzie musiał dokonać korekty deklaracji za marzec, w której to ulgę ujmie.