Rolnik ryczałtowy bez kasy fiskalnej

Przeczytaj także: Kasa fiskalna gdy firma i gospodarstwo rolne

Zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy o VAT rolnikiem ryczałtowym jest rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 (z wyjątkiem rolnika obowiązanego do prowadzenia ksiąg rachunkowych).

Art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy zwalnia z kolei z tego podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego

Korzystanie ze zwolnienia ma zarówno swoje plusy jak i minusy. Do tych ostatnich zalicza się przede wszystkim brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od dokonywanych zakupów związanych z prowadzoną działalnością rolniczą, co przy większych inwestycjach jest bardzo niekorzystne.

Niemniej rolnikom przysługuje tutaj tzw. zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwotę taką wypłaca rolnikowi nabywca produktów rolnych (będących czynnym podatnikiem VAT).

Z drugiej strony rolnik ryczałtowy nie wykazuje podatku należnego od dokonywanej sprzedaży produktów rolnych i usług rolniczych. Nie ciążą na nim także obowiązki ewidencyjne, które dotykają inne podmioty uznawane za podatników (w tym także zwolnionych z VAT-u).

Otóż zgodnie z art. 117 ustawy rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:

1. wystawiania faktur, o których mowa w art. 106;
2. prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;
3. składania w urzędzie skarbowym deklaracji;
4. dokonania zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku VAT.

Powstaje przy tym pytanie, czy rolnik ryczałtowy dokonujący sprzedaży swoich towarów na rzecz innych rolników ryczałtowych czy tez osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, winien ją ewidencjonować za pomocą kasy fiskalnej? Problem ten był m.in. przedmiotem rozważania interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 15.01.2010 r. nr ITPP1/443-1043/09/AJ. Organ uznał w niej, że skoro sprzedaż artykułów rolnych pochodzących z prowadzonego gospodarstwa rolnego korzysta ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 3 i nie powstaje wobec takiego rolnika obowiązek prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć (zgodnie z art. 117 ustawy), nie będzie on także zobowiązany do prowadzenia ewidencji obrotu przy pomocy kasy fiskalnej.

Warto przy tym zwrócić tutaj także uwagę na pozycję 48 załącznika nr 1 do obecnie obowiązującego rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Otóż w pozycji tej ustawodawca zwalnia z tego obowiązku dokonywane przez rolników ryczałtowych dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczących usługi rolnicze, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.