Koszty leasingu podczas zawieszenia działalności

Przeczytaj także: Zawieszenie działalności: podatek dochodowy, VAT i ZUS

Zasady korzystania z instytucji zawieszenia działalności gospodarczej zostały określone w art. 14a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Z tego przywileju może skorzystać przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników, zaś okres zawieszenia winien trwać od 30 dni (tudzież miesiąca kalendarzowego, gdy ten jest krótszy) do 24 miesięcy.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z tej działalności. Ma on jednak m.in. prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przyjmować należności oraz obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia.

Bardzo często przedsiębiorcy, którzy noszą się z zamiarem zawieszenia działalności, posiadają w leasingach operacyjnych różne składniki majątku, np. samochody. Przedwczesne zerwanie takich umów wiąże się z reguły z koniecznością zapłaty kar pieniężnych leasingodawcom, w związku z czym w trakcie zawieszenia przedsiębiorcy decydują się na kontynuowanie leasingu i ponoszenie związanych z tym opłat. W takich sytuacjach rodzi się dodatkowe pytanie, czy ponoszenie opłat leasingowych może być ujmowane w rachunku podatkowym firmy, czyli czy opłaty te mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodu?

W przytoczonej wcześniej regulacji zawartej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, ustawodawca wskazał, że przedsiębiorca, który zawiesił prowadzenie firmy, ma prawo wykonywać w okresie tego zawieszenia wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Nie wskazał przy tym, o jakie konkretnie czynności tutaj chodzi. Zdaniem autora mieści się tutaj także regulowanie zobowiązań ciążących na przedsiębiorcy z mocy prawa czy też zaciągniętych w trakcie prowadzenia działalności, do których zaliczyć można chociażby wspomniane wyżej opłaty leasingowe. Nie bez znaczenia pozostaje tutaj fakt, że w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie wyłączył z kosztów wydatków ponoszonych przez przedsiębiorcę z tytułu opłat leasingowych w okresie zawieszenia (a co za tym idzie, uznanie takich wydatków za koszty podatkowe jest możliwe).

W rozpatrywanej sprawie warto przytoczyć interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 września 2011 r. nr IPPB1/415-596/11-4/JB. Organ podatkowy wskazał w niej w pierwszej kolejności, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Musi tutaj wystąpić ścisłe powiązanie kosztów ponoszonych przez podatnika z celem osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go bezpośrednio realizować lub co najmniej winny go zakładać jako realny.
Możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu jest przy tym uzależniona od obiektywnej, rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle występujących okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, iż wydatek ten spowoduje zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu (tu w postaci działalności gospodarczej).

Na podstawie powyższego organ wyciągnął wniosek, że wydatki dotyczące rat leasingowych ponoszonych w okresie zawieszenia działalności mogą być uwzględnione przy ustaleniu dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. ,

Organ podatkowy zwrócił przy tym uwagę na jeszcze jeden bardzo istotny aspekt. Otóż z uwagi na to, że w trakcie zawieszenia działalności podatnik jest zwolniony z obowiązku wpłacania zaliczek na podatek, rozliczenie omawianych kosztów nastąpi dopiero w zeznaniu podatkowym. Niemniej powyższe nie zwalnia podatnika z prawidłowego prowadzenia ksiąg podatkowych.