Spółka cywilna: najem od wspólnika a koszty firmy

Przeczytaj także: Spółka cywilna: umowa najmu ze wspólnikiem a koszty firmy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie rachunkowo-księgowej jako jedna z dwóch wspólników spółki cywilnej (każdy posiada po 50% udziałów). Spółka ta zawarła z nią umowę najmu lokalu (mieszkania) w części do niej należącej (czyli 1/2) i od tego dnia w lokalu tym posiada siedzibę i prowadzi działalność. Czynsz najmu lokalu wynosi miesięcznie 1 350 zł, co jest dokumentowane rachunkiem. Z przypadających na wnioskodawczynię kosztów uzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wyłącza ona wartość czynszu w części jej dotyczącej (umniejsza je o 675 zł). Zadała pytanie, czy takie postępowanie jest prawidłowe? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów są wszystkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo - skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów i nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy. Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. karelnoppe - Fotolia.com

Najem od wspólnika a koszty firmy

Czynsz najmu, płacony przez spółkę cywilną na podstawie rachunku wystawianego przez wspólniczkę tej spółki, zgodnie z zawartą umową najmu, będzie stanowić koszt uzyskania przychodów dla tej wspólniczki, proporcjonalnie do jej udziałów w zyskach spółki.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:
• pozostawać w związku przyczynowo - skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Stosownie do treści art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat. (…)

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Zgodnie z art. 860 § 1 ustawy Kodeks cywilny przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Zauważyć należy, iż wskazana we wniosku umowa najmu 1/2 lokalu mieszkalnego, została zawarta pomiędzy dwoma odrębnymi uczestnikami obrotu gospodarczego, tj. pomiędzy Spółką cywilną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą (najemcą) oraz Wnioskodawczynią (wynajmującym). Nie można więc uznać, iż jest to „świadczenie samemu sobie”. Wystawiony przez Wnioskodawczynię rachunek z tytułu najmu lokalu mieszkalnego stanowić będzie podstawę do zaliczenia poniesionego wydatku dla wszystkich wspólników Spółki cywilnej (również dla niej samej), proporcjonalnie do udziału w zysku przysługującego im w Spółce.

Z uwagi na powyższe, wydatki ponoszone przez Spółkę cywilną tytułem najmu od Wnioskodawczyni 1/2 lokalu mieszkalnego, mogą stanowić w całości koszty uzyskania przychodów Spółki cywilnej, przy czym, dla Wnioskodawczyni ww. wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodów, w wielkości proporcjonalnej do Jej udziału w zyskach Spółki, stosownie do treści cyt. powyżej art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż czynsz najmu, płacony przez Spółkę cywilną na podstawie rachunku wystawianego przez Wnioskodawczynię, zgodnie z zawartą umową najmu, będzie stanowić koszt uzyskania przychodów dla Wnioskodawczyni, proporcjonalnie do Jej udziałów w zyskach Spółki. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów