Wynajem samochodu sposobem na odliczenie podatku VAT

Przeczytaj także: Zaliczka na samochód osobowy w podatku VAT

Zgodnie z obowiązującym obecnie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym, do dnia 31 grudnia 2013 r., w przypadku nabycia (zakupu) samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego podlegającej odliczeniu stanowi 60 % kwoty podatku określonej w fakturze zakupu lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6.000 zł

Ograniczenie powyższe nie dotyczy jednak

1. pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;
2. pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50 % długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;
3. pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;
4. pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
5. pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku do niniejszej ustawy;
6. pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą - jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
7. przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:
   a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
   b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Ustawodawca dopuszcza zatem w niektórych sytuacjach możliwość pełnego odliczenia podatku VAT od zakupu samochodu osobowego. Jedną z nich jest oddanie danego samochodu w najem. Należy jednak pamiętać, że jest to odstępstwo od reguły, w związku z czym przepisów je regulujących nie można interpretować rozszerzająco. W materii tej wypowiadają się organy.

I tak Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w indywidualnej interpretacji z dnia 12 marca 2012 r. Nr ILPP2/443-1663/11-2/AK podkreślił, że użyte w przytoczonym przepisie sformułowanie „przedmiotem działalności podatnika” w zestawieniu z dalszą częścią zdania w brzmieniu „jest oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy (…)” nie oznacza przedmiotu działalności w sensie generalnym (formalnym), lecz w kontekście zadysponowania konkretnym samochodem w ściśle określony sposób. Mówiąc o przedmiocie działalności podatnika, przepis ten wiąże go jednocześnie z oddaniem w odpłatne używanie konkretnych samochodów poprzez użycie wyrazu „tych”, przy czym ich oddanie w odpłatne używanie na podstawie określonej umowy jest jedyną okolicznością wymienioną w tym przepisie, która uzasadnia jego zastosowanie.

Należy przy tym podkreślić, że tego rodzaju działalność (czyli wynajem bądź dzierżawa samochodów) powinna być przez podatnika rzeczywiście prowadzona albo też co najmniej z okoliczności towarzyszących nabyciu samochodu powinno wynikać, że podatnik miał zamiar podjąć tego rodzaju działalność. Nie wystarczy tutaj sama deklaracja podatnika, że prowadzi tego rodzaju działalność, jeśli nie towarzyszą temu okoliczności przemawiające za tym, że oddanie w odpłatne używanie na podstawie określonej umowy samochodu, stanowi rzeczywisty przedmiot działalności podatnika. Niemniej nie można zapominać o obowiązkach formalnych, czyli prawidłowym zgłoszeniu działalności gospodarczej w tym zakresie (jeżeli przedmiot działalności przedsiębiorcy do tej pory takich czynności nie obejmował).

Ponadto w regulacji tej ustawodawca wskazuje, obok przeznaczenia samochodów na cele określone w tym przepisie, również na konieczność ich wykorzystywania, tj. fizycznego używania przez podmiot trzeci. Samochody przez ww. okres muszą być przeznaczone wyłącznie na ten cel.

Co ważne, w celu pełnego odliczenia podatku VAT od zakupu samochodu osobowego ustawodawca wymaga, aby wyżej omawiane kwestie występowały przez okres co najmniej półroczny. Po okresie 6 miesięcy podatnik może zatem przeznaczyć pojazd oprócz najmu również na pozostałe cele prowadzonej działalności zachowując pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z jego nabyciem. Należy jednak pamiętać, że przez pierwsze 6 miesięcy pojazd taki nie może służyć innym celom aniżeli oddanie go w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu/dzierżawy (np. wykorzystywaniu go we własnej działalności gospodarczej przedsiębiorcy).

Odliczyć natomiast nie można podatku naliczonego od zakupu paliwa służącego do napędu takich pojazdów.