Odliczenia od dochodu w PIT 2012: ulga na krew

Przeczytaj także: Odliczenia od dochodu 2012: darowizny dla OPP

Możliwość uwzględnienia w rocznym PIT tzw. ulgi na krew została uregulowana w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof). Przepis ten mówi, iż podstawą opodatkowania jest dochodów pomniejszony m.in. o darowizny przekazane na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi, w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy.

Jak już jednak podkreślono we wstępie, odliczenie to jest limitowane. Nie może ono bowiem przekroczyć 6% dochodu (przychodu w przypadku ryczałtowców) wykazanego w zeznaniu rocznym. Na tym nie koniec. Wskazany wyżej limit dochodu dotyczy bowiem także dwóch innych ulg, tj. darowizn na cele kultu religijnego oraz darowizn na cele pożytku publicznego, przekazanych instytucjom do tego upoważnionym. Łączna wartość odliczenia z tytułu tych trzech darowizn w rocznym zeznaniu podatkowym nie może przekroczyć 6% wykazanego w nim dochodu.

Ile kosztuje krew?

Oczywiście, co podkreśla także przytoczony przepis, odliczeniu nie podlega sama krew lecz ekwiwalent, jaki podatnik za nią by otrzymał. Warto przy tym pamiętać, że ilekroć jest tutaj mowa o krwi, należy przez to rozumieć także osocze i inne składniki krwi. Ile zatem wynosi ekwiwalent za szeroko rozumianą krew?

1 litr krwi został wyceniona na 130 zł, a 1 litr osocza na 170 zł. Powyższe wynika z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych wymagających przed pobraniem krwi zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów oraz wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew i związane z tym zabiegi (Dz.U. nr 263, poz. 2625 z późn. zm.)

Niestety zarówno urzędy skarbowe, jak i samo Ministerstwo Finansów nie rozróżniają osobnej ceny na krew i osobnej ceny na osocze. Ich zdaniem, ponieważ ustawa o podatku dochodowym mówi jedynie o ekwiwalencie za krew, bez względu na to, czy podatnik oddał osocze czy krew, ulga przysługuje mu w wysokości ekwiwalentu jak za oddaną krew, czyli 130 zł za każdy litr.

Warto przy tym pamiętać, że jedna osoba nie może oddać dowolnej ilości krwi czy osocza. Ustawodawca nałożył bowiem ograniczenia w zakresie oddawania powyższych w ciągu jednego roku. I tak dawca może oddać jednorazowo 450 ml krwi, przy czym od mężczyzn nie może być ona pobierana częściej niż 6 razy do roku a od kobiet nie częściej niż 4 razy do roku. Przerwa pomiędzy pobraniami nie może przy tym być krótsza niż 8 tygodni.

Jak nietrudno policzyć, mężczyzna w ciągu roku może zatem oddać maksymalnie 2,7 litra krwi, zaś kobieta jedynie 1,8 litra krwi. Wartość ekwiwalentu za takie ilości oddanej krwi wyniosą zatem odpowiednio 351 zł i 234 zł i tyle będzie można odliczyć w rocznym PIT (o ile takie ilości krwi zostały darowane; jeżeli w rzeczywistości została oddana mniejsza ilość krwi, odliczyć można jedynie wartość ekwiwalentu za krew faktycznie oddaną, a więc odpowiednio niższą).

Nieco inaczej jest w odniesieniu do osocza. Jedna osoba może go bowiem oddać w roku do 25 litrów i to bez względu na płeć. Co za tym idzie odliczenie z tego tytułu może sięgnąć wartości 3 250 zł.

Sumując powyższe honorowy dawca krwi w zeznaniu rocznym z tytułu ulgi na krew może odliczyć maksymalnie kwotę 3 601 zł gdy jest mężczyzną i 3 484 zł, gdy jest kobietą.

Nie można jednak zapominać, że wartość tego odliczenia nie może przekroczyć (łącznie z dwiema innymi darowiznami, o których mowa była wyżej) 6% dochodu wykazanego w zeznaniu rocznym. Co za tym idzie, aby takie kwoty ulgi na krew w rocznym PIT za 2012 r. wykazać, zawarty w nim dochód (bądź przychód w przypadku ryczałtowców) musiałby wynosić co najmniej 60 017 zł w przypadku mężczyzn i 58 067 zł w przypadku kobiet.

Honorowy dawca krwi

Updof wskazuje, że ulga na krew przysługuje jedynie honorowym dawcom krwi. Warto zatem wiedzieć, kto spełnia tę definicję, a ta znalazła się w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi. Tytuł „Honorowy Dawca Krwi” przysługuje każdej osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi.

Na tym jednak nie koniec. Art. 6 powołanej wyżej ustawy posługuje się również tytułem Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi oraz Honorowego dawcy Krwi – Zasłużonego dla Zdrowia Narodu. Te przysługują danej osobie po oddaniu bezpłatnie określonej ilości krwi. Oczywiście osobom posiadającym takie tytuły także przysługuje prawo do skorzystania z ulgi na krew.

Potrzebne dokumenty

Aby podatnik mógł z ulgi skorzystać, musi posiadać odpowiednie dokumenty potwierdzające darowiznę krwi. Przy tym odliczeniu dokumentem takim jest zaświadczenie jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę.
Uwaga! Podatnik nie musi już posiadać oświadczenia stacji krwiodawstwa o przyjęciu darowizny (co było konieczne przy korzystaniu z ulgi za rok 2010). Stacja krwiodawstwa nie musi przy tym wskazywać także wartości ekwiwalentu za krew.

Warto przy tym także pamiętać, że odliczeniu podlegają jedynie darowane krew i osocze, a więc oddane nieodpłatnie. Jeżeli nastąpiła płatność ze strony jednostki krwiodawstwa, z ulgi skorzystać nie będzie można. Niemniej otrzymane nieodpłatnie za oddaną krew soki i czekolady nie są płatnością za krew. Odliczeniu podlega ponadto także krew oddana honorowo ze wskazaniem dla konkretnej osoby.

Dla kogo odliczenie?

Z ulgi mogą skorzystać podatnicy rozliczający się na formularzach PIT-28, PIT-36 i PIT-37. Wykazuje się ją w załączniku PIT/O i następnie przenosi do zeznania rocznego. W załączniku tym należy podać, obok kwoty przekazanej darowizny, także kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres. Odliczeniu podlegają darowizny (krew) przekazane w roku 2012.