Odliczenie zaległych składek na ubezpieczenie zdrowotne

Przeczytaj także: Zaległe ubezpieczenie zdrowotne: odliczenie składek

Tytułów, z którymi ustawodawca wiąże obowiązek naliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne, jest dużo. Wymienić tutaj można przede wszystkim umowę zlecenie (czyli tzw. przychody z działalności wykonywanej osobiście w podatku dochodowym), umowę o pracę, czy pozarolniczą działalność gospodarczą.

W przypadku dwóch pierwszych składkę tę w imieniu podatnika oblicza, pobiera oraz odprowadza do ZUS płatnik w postaci pracodawcy/zleceniodawcy. Co się z kolei tyczy działalności gospodarczej, tę przedsiębiorca musi obliczyć i odprowadzić sam. Przypomnijmy, że na rok 2013 roku podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej stanowi kwota 2 908,13 zł. Do ZUS-u należy przekazać 9% podstawy wymiaru składki, czyli 261,73 zł. W roku 2012 składka z tego tytułu wynosiła 254,55 zł. Możliwe jest także dobrowolne płacenie tej składki.

Na gruncie podatku dochodowego, zgodnie z art. 27b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obliczony podatek ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:
a) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika,
b) pobranej w roku podatkowym przez płatnika.

Warto przy tym pamiętać, że wartość tego odliczenia nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tejże składki (mimo, że do ZUS-u przekazywana jest kwota w wysokości 9% podstawy wymiaru tej składki) i to zarówno w przypadku jej samodzielnego opłacania, jak i gdy pobiera ją płatnik.

Odliczyć nie można również składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy o podatku dochodowym oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przytoczona regulacja wskazuje wprost, że odliczeniu podlegają jedynie te składki, które zostały opłacone przez podatnika lub pobrane przez płatnika w danym roku podatkowym. Co ważne, przepis nie mówi nic o tym, którego roku podatkowego dana składka powinna dotyczyć. Warto zwrócić na to szczególną uwagę przy wypełnianiu zeznania za rok 2012. Podczas sporządzania PIT-a podatnik powinien zsumować wartość wszystkich opłaconych samodzielnie oraz pobranych przez płatnika składek i to także tych, które zostały w tym roku zapłacone (pobrane), a które dotyczą lat wcześniejszych, a w tych latach z różnych względów nieuregulowanych.

Trzeba przy tym pamiętać, że nie jest możliwe „przesunięcie” odliczenia na inny rok podatkowy. Jeżeli z jakichś względów podatnik nie uwzględnił pełnego odliczenia tychże składek (np. zabrakło mu na to podatku), niewykorzystanej części nie może odliczyć w latach następnych.