Odliczenia od przychodu 2012: koszty podatkowe

Przeczytaj także: PIT 2011: Jakie koszty uzyskania przychodu

Pracownicze koszty uzyskania przychodu w zryczałtowanej wysokości

W przypadku przychodów z umowy o pracę, podstawowymi kosztami uzyskania przychodu, do których prawo ma każdy pracownik, są koszty określone przez ustawodawcę w zryczałtowanej kwotowej wysokości. Reguluje je art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof). Zgodnie z jego brzmieniem koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

1. wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
2. nie mogą przekroczyć łącznie 2.002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
3. wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę;
4. nie mogą przekroczyć łącznie 2.502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Koszty we wskazanej wyżej wysokości przysługują do każdego stosunku pracy. Tym samym jeżeli w danym miesiącu pracownik otrzymywał wynagrodzenie np. od dwóch lub trzech pracodawców, w stosunku do każdego wynagrodzenia należy stosować odrębnie wskazane wyżej koszty.

Wymienione zryczałtowane koszty uzyskania przychodu przysługują w podanej wysokości za dany miesiąc. Nie dzieli się ich, jeżeli pracownik pracował jedynie część miesiąca (np. nawiązał stosunek pracy w jego połowie). W takiej wysokości koszty te przysługują także niezależnie od wymiaru etatu, na jaki jest zatrudniony pracownik. Nieistotna jest także wysokość otrzymywanego wynagrodzenia.

Nie można jednak zapominać, że ustawodawca wprowadził górny roczny limit tych kosztów (różni się on w zależności od danych okoliczności i wynosi 1 335 zł, 2 002,05 zł, 1 668,72 zł bądź 2 502,56 zł; na to, który limit ma zastosowanie w danym przypadku, ma wpływ liczba etatów oraz to, czy miejsce zamieszkania pracownika jest takie samo jak położenia zakładu pracy). Może zatem wystąpić sytuacja, w której to zastosowane w trakcie roku przez płatników (zakłady pracy) przy ustalaniu zaliczek od wynagrodzenia pracownika koszty są wyższe od przytoczonych limitów, w związku z czym pracownik będzie musiał przy sporządzaniu zeznania rocznego ograniczyć ich wysokość.

Warto także pamiętać, że pracownik powinien złożyć pracodawcy oświadczenie o miejscu zamieszkania, na podstawie którego to ten ostatni następnie stosuje miesięczne zryczałtowane koszty w odpowiedniej wysokości, tj. standardowej 115,25 zł bądź podwyższonej 139,06 zł, jeżeli zakład pracy mieści się w innej miejscowości aniżeli miejsce zamieszkania pracownika. Warto także pamiętać, że jeżeli pracodawca z różnych przyczyn stosował przy ustalaniu zaliczki na podatek koszty w wysokości standardowej, mimo że podwładny mieszkał w innej miejscowości aniżeli znajdował się zakład pracy, pracownik może je podwyższyć do prawidłowej wysokości w sporządzanym zeznaniu rocznym.

Co ważne, zdaniem organów podatkowych koszty uzyskania przychodu należą się za przepracowane miesiące, a nie miesiące uzyskiwania wynagrodzenia. Jednocześnie nie przysługują one za te miesiące, w których pracownik pozostawał w stosunku pracy lecz nie pracował. Chodzi tutaj np. o takie przypadki jak pozostawanie w danym miesiącu w stosunku pracy, lecz otrzymywanie w nim jedynie zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego.