Sprzedaż mieszkania z gruntem: ulga meldunkowa
2013-01-09 13:29
Przeczytaj także: Prawo użytkowania wieczystego a ulga meldunkowa
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zdefiniowano jednak ani pojęcia nieruchomości, ani pojęcia zbycia i nabycia. Ustawodawca podatkowy może bowiem posługiwać się pojęciami prawa cywilnego, przejmując je do prawa podatkowego, a może także, używając identycznych pojęć, definiować je na użytek i potrzeby ustaw podatkowych, wówczas nadając im jednak znaczenie swoiste i odrębne, wyłącznie na potrzeby tej gałęzi prawa. Mając jednak na względzie, że autonomia prawa podatkowego (w tym: autonomia terminologiczna) to swego rodzaju kompromis pomiędzy zasadami spójności i zupełności systemu prawa, do którego prawo podatkowe przynależy, a jego niezależnością w obrębie tego systemu, głównie zaś w stosunku do prawa cywilnego, ustawodawca powinien korzystać wstrzemięźliwie z możliwości autonomicznego określania pojęć, nadając terminom i zwrotom występującym w innych gałęziach prawa odmienne znaczenie w zakresie prawa podatkowego tylko wówczas, gdy przemawiają za tym treści wprowadzanych rozwiązań (por. W. Nykiel, Autonomia prawa podatkowego (wybrane zagadnienia), Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci prof. Natalii Gajl, Warszawa 1999, s. 401; M. Goettel, A. Goettel, Instytucje prawa cywilnego w konstrukcji prawnej podatków, M. Goettel, M. Lemonnier (red.), Warszawa 2011, s. 47). Jeżeli zatem ustawodawca nie nadal określonym pojęciom autonomicznego znaczenia na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w odniesieniu do omawianej kwestii należy uzupełniająco, w celu zachowania spójności i zupełności systemu prawa odwołać się do regulacji prawa cywilnego (por. wyroki NSA: z dnia 16 stycznia 2009 r., II FSK1495/07, z dnia 26 lipca 2011 r., II FSK 416/10).
Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 1964r., Nr 16, poz. 93 ze zm.) w art. 46 stanowi o trzech rodzajach nieruchomości:
a. gruntowych, które stanowią niezabudowane grunty,
b. budynkowych, przez które rozumie się budynki trwale z gruntem związane,
c. lokalowych. W tym przypadku części budynków trwale związanych z gruntem stanowią odrębną nieruchomość tylko wtedy, gdy odrębne ustawy tak stanowią.
Zgodnie z postanowieniami art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 80 poz. 903 ze zm.), samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, mogą stanowić odrębne nieruchomości. Zgodnie zaś z treścią art. 48 Kodeksu cywilnego, stosowanego na mocy odesłania przewidzianego w art. 1 ust. 2 ustawy o własności lokali, lokal nie może być sprzedany bez gruntu, na którym został wzniesiony budynek, w którym lokal ten się znajduje.
Jeżeli zatem, lokal nie może być sprzedany z pominięciem gruntu, na którym został posadowiony, transakcja taka nie mogłaby być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (zob. wyrok NSA z dnia 26 lipca 2011 r., II FSK 416/10).
Tym samym przychód uzyskany ze zbycia wyłącznie budynku stanowiącego część składową gruntu nie byłby w ogóle (art. 2 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy) objęty zakresem obowiązywania tej ustawy podatkowej - jako wynikający z czynności niemogącej być przedmiotem prawnie skutecznej umowy - i nie byłoby potrzeby stanowienia zwolnienia podatkowego w tym zakresie, natomiast przychód ze zbycia nieruchomości zabudowanej budynkiem, stanowiącym część składową gruntu przed upływem 5 lat od jej nabycia, nawet gdyby zbywca był w budynku zameldowany powyżej 12 miesięcy przed datą zbycia, byłby w całości objęty opodatkowaniem. Takie odczytanie art. 21 ust. 1 pkt 126 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oparte wyłącznie na wykładni literalnej, tj. na ścisłym rozumieniu pojęcia "budynku mieszkalnego" prowadziłoby do konsekwencji niemożliwych do zaakceptowania, bowiem czyniłoby z analizowanej ulgi podatkowej "martwą" instytucję prawną.
W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że ulga meldunkowa przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do końca 2008 r., obejmowała swoim zakresem budynek mieszkalny, jego część lub udział w nim, a także lokal mieszkalny (lub udział w nim) wraz z gruntem lub udziałem w gruncie, na którym budynek ten lub lokal się znajduje.
Stanowisko takie zostało w pełni potwierdzone w uchwale składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 kwietnia 20l2 r. o sygnaturze II FPS 3/11. Zgodnie z tezą wskazanej uchwały: „Tzw. ulga meldunkowa przewidziana w art, 21 ust. 1 pkt 126 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w stanie prawnym obowiązującym do końca 2008 r., obejmowała swoim zakresem nie tylko przychody uzyskane z odpłatnego zbycia budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, ale także gruntu, na którym budynek ten został posadowiony”.
Zatem, do sprzedaży dokonanej w 2011 roku obejmującej samodzielny lokal mieszkalny (udział we własności tego lokalu) wraz z udziałem w gruncie, na jakim posadowiony jest budynek, w którym znajduje się lokal, ma zastosowanie zwolnienie z tytułu tzw. ulgi meldunkowej przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 8 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o podatku od osób prawnych i niektórych innych ustaw. Zwolnienie to obejmuje cały dochód uzyskany ze sprzedaży lokalu (lub udziału w nim) wraz z udziałem w gruncie związanym z tym lokalem.(…)”
Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów
Przeczytaj także:
![Sprzedaż mieszkania: ulga meldunkowa czy cele mieszkaniowe?]( "Sprzedaż mieszkania: ulga meldunkowa czy cele mieszkaniowe? [© Svyatoslav Lypynskyy - Fotolia.com ]")
Sprzedaż mieszkania: ulga meldunkowa czy cele mieszkaniowe?
Sprzedaż mieszkania: ulga meldunkowa czy cele mieszkaniowe?
1 2
oprac. : Ministerstwo Finansów
Przeczytaj także
Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ
Komentarze (0)
![Ceny mieszkań wcale nie spadają [© Freepik]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/rynek-nieruchomosci/Ceny-mieszkan-wcale-nie-spadaja-263095-50x33crop.jpg "Ceny mieszkań wcale nie spadają [© Freepik]")
Ceny mieszkań wcale nie spadają
