Faktura VAT marża w koszty firmy

Przeczytaj także: Koszty promocji i reklamy: prezenty a podatki firmy

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przedsiębiorca (czynny podatnik VAT), świadczący usługi budowlane, zakupił w grudniu 2012 r. na potrzeby prowadzonej firmy kilka używanych telefonów komórkowych oraz używanych maszyn budowlanych (głównie elektronarzędzia). Pierwsze nabył w komisie, drugie zaś od podmiotu zajmującego się handlem używanym sprzętem budowlanym. Od każdego ze sprzedawców na dokonane zakupy otrzymał faktury VAT marża. Wartość jednostkowa poszczególnych narzędzi i telefonów nie przekraczała 1 000 zł. Czy wykazane na fakturze kwoty przedsiębiorca winien w całości zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodu pomimo tego, że na fakturze nie została wykazana kwota podatku, a sprzedawcy są czynnymi podatnikami VAT?

Zasady opodatkowania marżą zostały określone w art. 119 i 120 ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadkach, do których przepisy te mają zastosowane, podatnicy nie odprowadzają podatku VAT od całej należności, a tylko od uzyskanej na sprzedaży marży, czyli różnicy między ceną nabycia towarów i usług, a ceną ich sprzedaży. Taki sposób opodatkowania ma zastosowanie do usług turystyki oraz dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Towarami używanymi są tutaj ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie.

Opodatkowanie VAT marżą towarów używanych możliwe jednak jest jedynie w sytuacji, gdy mówiąc w uproszczeniu, na poprzednim etapie obrotu gospodarczego właściciel sprzedając je na rzecz podatnika nie naliczył dla tej transakcji podatku VAT, który to nabywca mógłby odliczyć (np. zakup nastąpił od osoby prywatnej, czy też podatnika zwolnionego z podatku VAT).

Faktury dokumentujące sprzedaż opodatkowaną marżą różnią się od „zwykłych” faktur VAT. A to dlatego, że nie wykazuje się na nich ceny jednostkowej netto, wartości netto, stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na stawki, kwot podatku. Co za tym idzie, na fakturze VAT marża nie wyodrębnia się kwoty podatku od takiej sprzedaży, a podaje jedynie wartość brutto (należność ogółem) danego towaru. Z uwagi bowiem na to, że ustawodawca pozwala na liczenie podatku jedynie od uzyskanej na sprzedaży marży, zabrał nabywcom prawo do odliczenia podatku naliczonego od takich zakupów.

Na gruncie podatku dochodowego powyższe oznacza z kolei, że cała wartość zakupu wykazana na fakturze VAT marża wpłynie na wysokość obciążenia z tytułu tego podatku.
Podatek VAT bowiem z reguły nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, jednakże zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) tiret drugie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztem uzyskania przychodu jest podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Wartość poszczególnych składników majątku nabytych przez przedsiębiorcę z naszego przykładu jest na tyle niska, że nie ma potrzeby uznawania ich za środki trwałe. Co za tym idzie, wykazane na fakturach VAT marża kwoty z tytułu zakupu telefonów i maszyn przedsiębiorca może zaliczyć w całości w koszty uzyskania przychodu (o ile oczywiście wydatki te pozostają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów, co jednak zdaje się wynikać z ich przeznaczenia).