Rozliczanie VAT przez małych podatników w 2013 r.

Przeczytaj także: Podatek VAT 2013: metoda kasowa po zgłoszeniu

Mały podatnik, który zdecydował o wyborze kasowej metody rozliczania podatku VAT musi pamiętać o obowiązku zawiadomienia o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie to (w formie pisemnej) powinien złożyć w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który ma zamiar stosować metodę kasową.

Przykład
Podatnik zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego o wyborze kasowej metody rozliczeń podatku VAT w dniu 10 października 2012 r. W związku z tym będzie mógł rozpocząć rozliczanie się metodą kasową począwszy od pierwszego kwartału 2013 r., czyli od 1 stycznia 2013 r.

Mali podatnicy rozliczający się metodą kasową w sposób szczególny dokonują również rozliczenia podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 86 ust. 16 ustawy o VAT, mogą oni obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony dopiero w rozliczeniu za kwartał, w którym:

• uregulowali całą należność wynikającą z otrzymanej od kontrahenta faktury;
• dokonali zapłaty podatku wynikającego z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji celnych

- nie wcześniej jednak niż z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego.

Oznacza to, iż tak jak w przypadku podatku należnego, gdzie obowiązek podatkowy został związany z uregulowaniem należności przez kontrahenta, tak przy podatku naliczonym możliwość jego odliczenia została związana z uregulowaniem należności przez podatnika. Należy zwrócić uwagę, iż zarówno w odniesieniu do podatku należnego, jak i podatku naliczonego nie ma mowy o otrzymaniu lub uiszczeniu zapłaty, lecz o uregulowaniu należności, co wskazuje, iż chodzi tu o wszystkie sposoby wygaśnięcia należności w tym np. o potrącenie. Przy czym o ile obowiązek podatkowy w podatku należnym na pewno powstanie (choć odsunięty w czasie) nawet gdy kontrahent nie ureguluje swojej należności, o tyle brak uregulowania należności przez podatnika uniemożliwia mu dokonanie odliczenia.

W sytuacji gdy podatnik długo zwleka z uregulowaniem należności, odliczenie będzie miało miejsce nawet po upływie znacznego okresu czasu.

Od powyższej zasady wprowadzono jednak kilka wyjątków dotyczących np.: importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a także przypadków, w których podatnikiem z tytułu dostawy towarów jest ich nabywca, nabycia tzw. usług powszechnych, stosowania w imporcie towarów procedury uproszczonej.

Uwaga
Wybór kasowej metody rozliczeń wiąże się z rozliczaniem za okresy kwartalne na formularzu VAT-7K.

4. Utrata prawa do metody kasowej
Możliwość wyboru metody kasowej uzależniona jest od limitu obrotów osiągniętych w poprzednim roku podatkowym. Dlatego też utrata prawa do stosowania metody kasowej została związana z przekroczeniem tego limitu.

Uwaga
Mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku VAT metodą kasową począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie limitu obrotów określonego w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT.

Przykład
Podatnik rozliczający się metodą kasową w dniu 8 września 2012 r. przekroczył graniczną kwotę 5.324.000 zł (obowiązującą w 2012 r.). W tej sytuacji tylko do końca trzeciego kwartału 2012 r. miał prawo stosować kasową metodę rozliczeń.

Ponieważ mamy do czynienia z obniżeniem limitu na 2013 r. o 402.000 zł mogą zdarzyć się sytuacje, iż mały podatnik utraci prawo do rozliczania podatku metodą kasową od 1 stycznia 2013 r. nawet jeśli jego obroty do końca 2012 r. nie przekroczą limitu obowiązującego w 2012 r.

Przykład
Załóżmy, że podatnik rozliczający się metodą kasową do 31 grudnia 2012 r. osiągnie obrót w kwocie 5.000.000 zł, a zatem nie przekroczy limitu obowiązującego na rok 2012 (5.324.000 zł). Oznacza to, że do końca 2012 r. ma on prawo stosować kasową metodę rozliczeń. Utrata tego prawa nastąpi od 1 stycznia 2013 r., ze względu na fakt, że limit obrotu na 2013 r. dla małych podatników obniży się do 4.922.000 zł, a kwota ta została przekroczona już w 2012 r.

Podatnicy, którzy utracili prawo do stosowania metody kasowej składają deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie kwot powodujące utratę prawa do rozliczania się metodą kasową. Zasada ta wynika z przepisu art. 99 ust. 5 ustawy o VAT.