Podatek dochodowy gdy firma zagraniczna

Przeczytaj także: Podwójne opodatkowanie: powstanie zagranicznego zakładu

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca, będący polskim rezydentem podatkowym, zamierza rozpocząć działalność gospodarczą prowadzoną za pośrednictwem spółki niemającej osobowości prawnej w Luksemburgu. Wnioskodawca będzie wspólnikiem o ograniczonych uprawnieniach zarządczych. Spółką będzie zarządzała osoba fizyczna zamieszkała w Luksemburgu tudzież spółka kapitałowa z siedzibą i zarządem wykonywanym w Luksemburgu.
Utworzona spółka nie będzie podatnikiem podatku dochodowego, a przedmiotem jej działalności będzie m.in. inwestowanie w udziały/akcje spółek kapitałowych z siedzibą w różnych państwach UE, obligacje i inne papiery wartościowe, a także działalność w zakresie wolnych zawodów. Spółka ta będzie prowadzić działalność wyłącznie w Luksemburgu – tam będzie posiadała biuro, konto bankowe i księgi rachunkowe. Uzyskiwane przez spółkę dochody będą mogły być wypłacane jej wspólnikom, w tym wnioskodawcy. Wnioskodawca nie planuje prowadzenia innej działalności gospodarczej. Zadał pytanie, czy prowadzenie przez niego działalności za pośrednictwem powyższej spółki oznacza, że stanowi ona „zakład” w Konwencji między Rzeczypospolitą Polską, a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(…) Zgodnie z art. 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, (tj. Dz. U. z 2010 r., nr 51, poz. 307 ze zm.), przychody i koszty podatnika z udziału w spółce nie posiadającej osobowości prawnej (jaką jest Spółka) określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku (w przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe). Przychody i koszty te łączy się z pozostałymi przychodami i kosztami osiągniętymi ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, chyba że podatnik wybierze opodatkowanie liniowym 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Regulacja ta oznacza, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podobnie zresztą jak na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) spółki osobowe jako podmioty nie posiadające osobowości prawnej są transparentne podatkowo. W praktyce oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie podlega spółka osobowa, lecz jej wspólnicy.

Jednocześnie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów (przychodów), bez względu na miejsce ich uzyskania.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Pixelot - Fotolia.com

Podatek dochodowy gdy firma zagraniczna

Uczestnictwo osoby fizycznej będącej polskim rezydentem podatkowym w spółce z siedzibą w Luksemburgu będzie stanowić Luksemburski zakład tej osoby w rozumieniu art. 5 ust. 1 Umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

W świetle powyższych uregulowań, co do zasady Wnioskodawca będzie podlegać na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązkowi podatkowemu z tytułu dochodów uzyskiwanych z uczestnictwa w niebędącej osobą prawną Spółce z siedzibą w Luksemburgu, która zarazem nie będzie podatnikiem podlegającym opodatkowaniu Luksemburskim podatkiem dochodowym).

Zasady opodatkowania w Polsce dochodów osiąganych za granicą przez polskich rezydentów podatkowych często uregulowane są umowami bilateralnymi w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Mają one pierwszeństwo przed przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, określając które państwo i na jakich zasadach może opodatkować określony dochód. Zgodnie bowiem z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „Przepisy art. 3 ust 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.” Mając na uwadze, że źródło dochodu uzyskanego przez Wnioskodawcę z tytułu uczestnictwa w Spółce jest położone na terytorium Luksemburga, do określenia zasad opodatkowania tego dochodu niezbędne jest odwołanie się do postanowień Umowy. Zdaniem Wnioskodawcy, analiza zawartych w niej regulacji prowadzi do wniosku, że dochody z uczestnictwa w Spółce powinny być opodatkowane na zasadach właściwych dla opodatkowania dochodów zakładu, gdyż Spółka stanowi zdaniem Wnioskodawcy zakład w rozumieniu Umowy. Jak stanowi art. 5 ust. 1 Umowy, 1. W rozumieniu niniejszej konwencji określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie albo częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa.
2. Określenie „zakład” obejmuje w szczególności:
a. miejsce zarządu;
b. filię;
c. biuro;
d. zakład fabryczny;
e. warsztat oraz
f. kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.
3. Plac budowy lub montażu stanowią „zakład” tylko wtedy, gdy okres ich prowadzenia trwa dłużej niż dwanaście miesięcy.

Określenie „zakład” nie obejmuje zgodnie z art. 5 ust. 4 Umowy; bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu nie stanowią zakładu:
a. użytkowanie placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa;
b. utrzymywanie zapasów dóbr albo towarów przedsiębiorstwa wyłącznie dla składowania, wystawiania lub wydawania;
c. utrzymywanie zapasów dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwa;
d. stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu zbierania informacji dla przedsiębiorstwa;
e. stałe placówki utrzymywane wyłącznie dla działalności mającej przygotowawczy lub pomocniczy charakter;
f. utrzymywanie stałej placówki wyłącznie w celu wykonywania jakiegokolwiek połączenia rodzajów działalności wymienionych pod literami od a) do e), pod warunkiem jednak, że całkowita działalność tej placówki, wynikająca z takiego połączenia rodzajów działalności, posiada przygotowawczy lub pomocniczy charakter.

Ponieważ przedmiotem działalności Spółki, nie będzie żaden ze wskazanych rodzajów działalności, ust. 4 art. 5 Umowy nie będzie miał w niniejszej sprawie zastosowania.

Umowa zastrzega również w art. 5 ust. 7, że okoliczność, iż spółka mająca siedzibę w Polsce kontroluje spółkę, która ma siedzibę w Luksemburgu, nie wystarcza, aby uznać spółkę luksemburską za zakład spółki polskiej. Biorąc pod uwagę, że używane w Umowie określenie „spółka” obejmuje jedynie osoby prawne, tj. spółki kapitałowe (art. 3 ust. 1 lit. g) Umowy), przepis ten nie będzie miał zastosowania w ocenie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Jak wynika z powyższych regulacji oraz jak wskazują reguły interpretacyjne wypracowane na gruncie Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (dalej: Konwencja), a w szczególności w Komentarzu do Konwencji (zawierającym powszechnie uznane wskazówki interpretacyjne umów o unikaniu podwójnego opodatkowania opartych na Konwencji, w tym m.in. Umowy), dla powstania zakładu konieczne jest posiadanie placówki rozumianej jako pomieszczenie lub chociażby postawiona do dyspozycji powierzchnia użytkowa, charakteryzującej się cechą stałości w aspekcie geograficznym, jak i czasowym, w oparciu o którą przedsiębiorca prowadzić będzie działalność gospodarczą (w tym przy pomocy zależnego od siebie personelu).

W ocenie Wnioskodawcy, przesłanki te będą niewątpliwie spełnione w przypadku Jego uczestnictwa w Spółce. Po pierwsze posiadanie biura przez Spółkę należy uznać za stałą placówkę (biuro będzie miejscem wykazującym cechy stałości w sensie geograficznym, jak również czasowym). Nie ma również wątpliwości, że za pośrednictwem takiej spółki jest prowadzona działalność przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, co wynika wprost z regulacji Umowy. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 lit. g) Umowy, za przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa uważa się przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym państwie (tzw. rezydenta podatkowego). Z kolei, za rezydenta podatkowego - zgodnie z art. 4 ust, 1 Umowy - uważa się osobę, która podlega w danym państwie opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce siedziby albo inne kryterium o podobnym charakterze, Z powyższego wynika więc, iż spółka osobowa - jako podmiot transparentny pod względem podatkowym - nie może prowadzić przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 3 Umowy. Przedsiębiorstwo może być bowiem prowadzone jedynie przez rezydenta podatkowego, którym w omawianym przypadku jest Wnioskodawca. Jest ono prowadzone przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Spółki, która tym samym stanowi Luksemburski zakład Wnioskodawcy.