Przekształcenie spółki i zbycie akcji: podatek dochodowy

Przeczytaj także: Krótkotrwały wynajem także z podatkiem dochodowym od nieruchomości

Interpretacja została wydana w następującym stanie faktycznym: podatnik jest wspólnikiem (komandytariuszem) w polskiej spółce komandytowej (dalej „spółka komandytowa”). Spółka komandytowa jest właścicielem akcji w polskiej spółce akcyjnej (dalej „Akcje”), które spółka komandytowa planuje wnieść aportem do polskiej spółki kapitałowej - spółki z o.o. lub spółki akcyjnej w zamian za jej udziały lub akcje.

Wartość rynkowa wnoszonych Akcji będzie wyższa od wartości nominalnej udziałów (akcji) otrzymanych przez spółkę komandytową w zamian za aport. Różnica między wartością rynkową Akcji a wartością nominalną udziałów (akcji) otrzymanych przez spółkę komandytową zostanie przekazana na kapitał zapasowy spółki kapitałowej. Spółka komandytowa obejmie więc udziały (akcje) o wartości nominalnej niższej aniżeli wartość rynkowa wniesionych Akcji.

W przyszłości może dojść do przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową prawa handlowego (dalej „Spółka osobowa”). Dotychczasowi wspólnicy spółki kapitałowej staną się wspólnikami nowej Spółki osobowej. Możliwe jest również, że nowa Spółka osobowa sprzeda Akcje w przyszłości.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie: czy w przypadku sprzedaży Akcji przez Spółkę osobową w przyszłości przychodem podatnika będzie wartość Akcji wyrażona w cenie określonej w umowie, a kosztem uzyskania przychodów wartość Akcji ustalona w umowie wniesienia wkładu do spółki kapitałowej, nie wyższa od ich wartości rynkowej na dzień wniesienia?

Odpowiadając na ww. pytanie, organ podatkowy wskazał, że zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm., dalej „ustawa”), przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy. Powyższe zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Jeśli chodzi o zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów ze sprzedaży (udziałów) akcji, to są one uzależnione od sposobu nabycia (objęcia) zbywanych (udziałów) akcji. Udziały (akcje) w spółkach mających osobowość prawną mogą być obejmowane za wkład pieniężny czyli gotówkę bądź za wkład niepieniężny. W przypadku objęcia udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 1f ustawy. Natomiast w sytuacji nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w zamian za wkład pieniężny, zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Organ podatkowy wskazał przy tym, że przepis art. 22 ust. 1f ustawy nie znajdzie zastosowania przy określeniu kosztów uzyskania przychodu ze zbycia akcji otrzymanych w wyniku przekształcenia spółki z o.o. w spółkę osobową. Zastosowanie w tym przypadku znajdzie przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e ustawy.

Z przedstawionego przez podatnika zdarzenia przyszłego wynika, iż wspólnicy Spółki osobowej staną się właścicielami Akcji na skutek przekształcenia spółki z o.o., której byli udziałowcami, w Spółkę osobową. W majątku spółki z o.o. znajdowały się wniesione przez spółkę komandytową Akcje spółki akcyjnej.

Kwestię sukcesji praw i obowiązków podatkowych, związanych z transformacjami podmiotowymi reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.). Ogólna zasada w tym zakresie stanowi, że osobowa spółka handlowa powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej, wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki. Przewidziana w Ordynacji podatkowej zasada następstwa prawnego ma charakter sukcesji uniwersalnej, czyli oznacza przejście praw i obowiązków z jednego podmiotu (względnie z dwóch lub więcej, w zależności od rodzaju transformacji) na inny podmiot (podmioty).

Podsumowując organ podatkowy wskazał, że spółka kapitałowa nabyła Akcje od spółki komandytowej za swoje udziały, zatem wartość nominalna udziałów stanowi wartość wydatków poniesionych przez spółkę kapitałową na nabycie tych Akcji. W konsekwencji zachowując zasadę sukcesji należy uznać, że kosztem uzyskania przychodu ze zbycia Akcji będzie wartość nominalna objętych udziałów w spółce kapitałowej. Natomiast przychodem podatnika będzie wartość Akcji wyrażona w cenie określonej w umowie nie wyższa niż wartość rynkowa.