Czynsz najmu gdy zawieszenie działalności gospodarczej

Przeczytaj także: Leasing samochodu: koszty gdy zawieszenie firmy

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na własne nazwisko w wynajmowanym lokalu, niezatrudniający pracowników, z uwagi na coraz mniejsze obroty i ponoszoną z tego tytułu powoli stratę postanowił działalność tę zawiesić i wypowiedział umowę najmu. W umowie zastrzeżono jednak, iż może ona zostać wypowiedziana z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Co za tym idzie, podczas zawieszenia działalności przedsiębiorca będzie jeszcze zobowiązany do ponoszenia wydatków na czynsz najmu przez okres trzech miesięcy. Czy czynsz ten będzie mógł on zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów prowadzonej (a obecnie zawieszonej) działalności gospodarczej?

Zasady zawieszania firmy zostały określone w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Jej art. 14a ust. 1 mówi, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy (przy czym jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie pełny miesiąc luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni miesiąca lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym, o czym z kolei mówi ust. 1a tego przepisu).

Mimo zawieszenia działalności gospodarczej, na przedsiębiorcy takim ciążą pewne obowiązki oraz przysługują mu określone prawa. Zostały one uregulowane w art. 14a ust. 3 i 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. I tak pierwszy z przytoczonych przepisów mówi, że w okresie zawieszenia firmy przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z tego tytułu.
Drugi wskazuje z kolei, że ma on m.in. prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów czy przyjmować należności. Ma również obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Co za tym idzie, w trakcie zawieszenia firmy przedsiębiorca może ponosić pewne koszty związane z jego działalnością. Ustawodawca nie wskazał przy tym enumeratywnie, jakie to są koszty. Nie podał nawet przykładowego ich katalogu.

Co za tym idzie, w tym zakresie należy się posłużyć także przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przypomnijmy, iż ta uważa za koszty uzyskania przychodu koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w katalogu wyłączeń (określonych w art. 23 tejże ustawy).

Czynsz najmu ciąży na przedsiębiorcy z naszego przykładu w związku z umową najmu zawartą w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej (przed jej zawieszeniem). Czynsz ten niewątpliwie ma związek z przychodami z prowadzonej działalności gospodarczej, o którym mowa w poprzednim akapicie. Najmowany lokal służył bowiem prowadzeniu tej działalności, a więc uzyskiwanym z niej przychodom. Tym samym zdaniem autora, ponieważ zobowiązanie z tego tytułu powstało przed zawieszeniem prowadzenia działalności gospodarczej, ponoszenie tego wydatku spełnia warunki uznania go za koszt uzyskania przychodów tego właśnie źródła przychodów.

Jak bowiem słusznie zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 16.02.2012 r. nr IPPB1/415-1082/11-4/EC wydanej w podobnej sprawie: „(…) celem zawartej umowy najmu było prowadzenie działalności gospodarczej z zamiarem osiągnięcia przychodów czyli spełniona została przesłanka z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast decyzja o zawieszeniu podyktowana została warunkami ekonomicznymi, na które Wnioskodawczyni nie miała wpływu. Opłaty czynszu za najem po wypowiedzeniu umowy, ponoszone są jako konsekwencja zobowiązania i mają związek z osiągniętymi przez Wnioskodawczynię w okresie wcześniejszym przychodami.(…)”