Sprzedaż gruntu przez rolnika w podatku VAT

Przeczytaj także: Rolnik ryczałtowy: sprzedaż gruntu a VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca od 1993 r. prowadzi gospodarstw rolne. Wtedy to nabył pierwsze grunty rolne w ilości 1,82 ha. Kolejne nabył w 2002 r. o powierzchni 4,99 ha (działka o numerze 156/3) od Agencji Nieruchomości Rolnych korzystając z pierwszeństwa nabycia (wcześniej grunty te dzierżawił). We wrześniu 2007 r. nastąpiła zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wskutek którego ok. 15 ha gruntów rolnych, w tym działka wnioskodawcy o numerze 156/3, może być wykorzystane pod lokalizację produkcji przemysłowej, transportu i logistyki, składu i magazynów. W grudniu 2007 r. wnioskodawca sprzedał obszar o powierzchni 1,58 ha z tej działki na rzecz firmy potrzebnej jej do budowy hali magazynowej. Z tego tytułu zapłacił on na rzecz gminy jednorazowo rentę planistyczną. Pozostała część gruntu jest wykorzystywana w celach rolnych. Wnioskodawca nie jest czynnym podatnikiem VAT. Powyższa sprzedaż miała charakter okazjonalny, niezaplanowany i jednorazowy. Zadał pytanie, czy z tytułu tej sprzedaży stał się płatnikiem podatku VAT? W przedmiotowej sprawie, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 marca 2010 r., sygn. akt l SA/Wr 31/10, organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. chukov - Fotolia.com

Sprzedaż gruntu przez rolnika w podatku VAT

Okazjonalna sprzedaż gruntu przez rolnika, którego przeznaczenie z rolnego na budowlany zmieniło się,nie powoduje, iż rolnik ten automatycznie staje się podatnikiem podatku od towarów i usług

Zgodnie z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 marca 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 31/10 wynika, że „(…) przepis art. 15 ustawy o VAT, odzwierciedla treść art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstwa Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej – ujednolicona podstawa wymiaru podatku. Jest również zgodny z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006//112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (D.UL 347 z 11.12.2006 r.). W świetle wskazanych przepisów prawa unijnego podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie i w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza definiowana jest, jako wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie w sposób ciągły majątku rzeczowego i wartości niematerialnych i prawnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu”.

Sąd zauważył, że „(…) porównując regulacje prawa krajowego i prawa unijnego, należy zauważyć, że w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, dodano sformułowanie o „czynności, która została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy”. Zwrot ten nie występuje w przepisach prawa unijnego. Polski ustawodawca nie skorzystał ponadto z uprawnienia zawartego w art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy i nie rozszerzył kręgu podatników na podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej dokonujące transakcji, których przedmiotem są nieruchomości”.

Zdaniem Sądu, z powyższego wynika, że zgodnie z regulacją prawa unijnego oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest ustalenie, że prowadzi on działalność gospodarczą, a więc działa niezależnie, jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód.