Sprzedaż nieruchomości: zaliczka bez podatku dochodowego

Przeczytaj także: Sprzedaż nieruchomości: zaliczka a podatek dochodowy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W 2008 r. wnioskodawczyni nabyła lokal użytkowy, który obecnie wynajmuje firmom w ramach tzw. najmu prywatnego. Z tego tytułu opłaca ona ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (nie prowadzi w nim działalności gospodarczej). Lokal ten zamierza sprzedać. W związku z powyższym pod koniec 2012 r. ma zostać zawarta umowa przedwstępna sprzedaży lokalu, na mocy której wnioskodawczyni otrzyma 80% uzgodnionej ceny sprzedaży, zaś umowa przyrzeczona sprzedaży ma zostać zawarta w roku 2014. Wtedy to też wnioskodawczyni otrzyma resztę zapłaty. Zadała ona pytanie, czy otrzymanie zaliczki spowoduje powstanie przychodu w podatku dochodowym? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie m.in.:
a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. xy - Fotolia.com

Lokal użytkowy

Zawarcie umowy przedwstępnej, w związku z którą wnioskodawczyni otrzyma część ceny lokalu użytkowego, nie spowoduje przeniesienia własności tego lokalu, czyli też odpłatnego zbycia, które jest źródłem przychodu

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, normuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Natomiast, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, tylko wówczas jeżeli nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z tego tytułu w ogóle nie podlega opodatkowaniu. (…)

Jak już wskazano, co do zasady odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie stanowi zawsze źródło przychodu, z którego dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego. Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, iż umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.