Ulga na zakup kasy fiskalnej a zawieszenie firmy

Przeczytaj także: Ulga na zakupy kasy fiskalnej

Przypomnijmy, zgodnie z art. 111 ust. 4 ustawy o podatku VAT podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego przy pomocy kasy fiskalnej w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.

Art. 111 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług dodaje przy tym, że podatnicy są zobowiązani do zwrotu ulgi, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania lub nie dokonują w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis, a także w przypadku naruszenia warunków związanych z odliczeniem tych kwot, określonych w przepisach rozporządzenia wykonawczego.

§ 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących mówi natomiast, że podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadkach gdy w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania:

1. zaprzestaną działalności;
2. nastąpi otwarcie likwidacji;
3. zostanie ogłoszona upadłość;
4. nastąpi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), a następca prawny nie będzie dokonywał sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy;
5. dokonają odliczenia z naruszeniem warunków uprawniających do tego odliczenia.

Co się natomiast tyczy zawieszenia firmy, art. 14a ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej mówi, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni (a gdy zawieszenie takie obejmuje jeden miesiąc kalendarzowy – liczbę dni tego miesiąca) do 24 miesięcy. W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z tej działalności. Ma jednak prawo do wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przyjmowania należności lub regulowania zobowiązań powstałych przed datą zawieszenia, jak też zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia. Musi także wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa itp.

Co za tym idzie, wskutek zawieszenia działalności gospodarczej prawa przedsiębiorcy (w związku z tą działalnością) zostają istotnie ograniczone, jednakże z jednej strony ograniczenie takie ma charakter czasowy (nie może trwać dłużej aniżeli 24 miesiące), z drugiej zaś, nie jest on pozbawiony wszystkich tych praw, a co się tyczy obowiązków, nadal musi się z nich wywiązywać.

W rozpatrywanej kwestii powstaje przy tym istotny problem. Art. 111 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług posługuje się bowiem pojęciem „zaprzestania używania” (zaś przepisy rozporządzenia pojęciem „zaprzestania działalności”), przy czym ustawa o VAT go nie definiuje. Słownik języka polskiego (www.sjp.pwn.pl) mówi natomiast, że pojęcie „zaprzestać” oznacza „przestać coś robić”, zaś pojęcie „używać” to „zastosować coś jako środek, narzędzie; zrobić z czegoś użytek”.

Literalna wykładnia pojęcia „zaprzestania używania” jest zatem bardzo szeroka. Obejmuje bowiem każde przerwanie ewidencjonowania obrotów na kasie fiskalnej, w tym także na pewien okresu czasu. Wydaje się zatem, że mieści się w nim także zaprzestanie jej używania wskutek czasowego zawieszenia firmy zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Zdaniem autora jednak w przytoczonych przepisach ustawodawcy chodziło raczej o definitywne zaprzestanie użytkowania kasy fiskalnej (poprzez np. zamknięcie firmy), a nie czasowe spowodowane np. zawieszeniem działalności gospodarczej. Niemniej ponieważ powstają tutaj wątpliwości interpretacyjne, warto aby podatnik noszący się z zamiarem zawieszenia firmy w czasie, o którym mowa wyżej, wystąpił o wydanie interpretacji indywidualnej w tej sprawie.