Jaki podatek dochodowy w rolnictwie?

Przeczytaj także: Prawo podatkowe: podwyżka akcyzy i PIT od rolników

Przychód – ryczałtowe koszty = dochód, czyli rolnicy, jak twórcy
Innym sposobem opodatkowania dochodów, może być również przyjęcie stawki według skali podatkowej (albo nawet jednej stawki liniowej) stosowanej do dochodu, jednak ustalonego po odjęciu z góry określonych kosztów (np. procentowo, jak przy niektórych rodzajach działalności wykonywanej osobiście - np. 50-proc. koszty dla twórców, albo kwotowo - jak przy przychodach ze stosunku pracy). Taki sposób opodatkowania mógłby być pewnym ułatwieniem z uwagi na brak konieczności zbierania dokumentów wskazujących na poniesione koszty. Gdyby jednocześnie rolnicy, podobnie jak obecnie np. twórcy, mogli uwzględnić koszty faktycznie poniesione gdy te były wyższe od ustalonych w ustawie, to rozwiązanie takie mogłoby być dość korzystne, np. w okresie większych inwestycji.

Przychód bez koszów, czyli ryczałt ewidencjonowany
Jeszcze prostszą formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W tym przypadku wystarczające jest ustalenie tylko wysokości przychodów, do których stosuje się znacznie niższą stawkę, niż w przypadku form pozwalających na uwzględnienie kosztów. To prosta forma, ale nie sprawdziłaby się ona wtedy, gdy rolnik rozwijałby swoje gospodarstwo. W takim okresie stosowanie niższej stawki podatkowej nie zrekompensowałoby wysokich kosztów.

Karta podatkowa, czyli przychód i koszty nie są ważne
Zapewne najmniej odczuwalne byłoby dla rolników skorzystanie z opodatkowania w formie karty podatkowej. Gdyby przyjąć analogiczne zasady jak opodatkowanie kartą podatkową przedsiębiorców, podstawą opodatkowania mogłaby pozostać m. in. wielkość gospodarstwa rolnego.

Rolnicy nie ustalaliby ani wysokości przychodów, ani kosztów. Wysokość podatku ustalałby organ podatkowy w decyzji na podstawie przekazanych informacji. Jednak taki sposób opodatkowania byłby zupełnie oderwany od faktycznie uzyskiwanych dochodów albo ponoszonej straty.

Unia Europejska z różnym podejściem
W innych państwach europejskich nie ma jednego modelu opodatkowania działalności rolniczej. Są państwa, które pozostają przy opodatkowaniu posiadanej ziemi, natomiast w innych jak np. w Holandii, czy Belgii rolnicy ustalają przychód oraz uwzględniają poniesione koszty. Płacą więc podatek od dochodu.

---

Wnioski z badania przeprowadzonego przez Katedrę Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie: „Sprawiedliwość opodatkowania rolnictwa oraz możliwość zmian w tym zakresie w opinii rolników indywidualnych”. Ankiety zostały przeprowadzone w 2010 r. wśród 302 gospodarstw w całej Polsce.

„1. W opinii znacznej liczby respondentów warunki prowadzenia działalności rolniczej znacznie korzystniejsze są w krajach UE-15 zasadniczo z powodu wyższego poziomu dopłat oraz lepszego wyposażenia gospodarstw w środki do produkcji (maszyny, nawozy, pasze itp.). Odpowiedzi takiej udzielali w największym stopniu rolnicy z gospodarstw w typie rolniczym „zwierzęta ziarnożerne”, najsilniejszych ekonomicznie oraz największych pod względem powierzchni UR.
2. Badanym rolnikom odpowiada dotychczasowy system opodatkowania i nie uważają, że rolnictwo jest traktowane lepiej w tym zakresie, niż inne działy gospodarki, natomiast ewentualnym elementem przemawiającym za zmianą zasad obciążeń fiskalnych rolnictwa są błędnie określone współczynniki przeliczeniowe oraz niewłaściwie dobrane okręgi podatkowe w funkcjonującym dotychczas podatku rolnym.
3. Dla większości badanych ciężar podatku powinien być zależny przede wszystkim od poziomu uzyskiwanych dochodów pomniejszony o wycenione koszty pracy rolnika i jego rodziny. Mogłoby być to najkorzystniejszym rozwiązaniem dla gospodarstw najmniejszych oraz najsłabszych ekonomicznie i spowodować zmniejszenie wysokości płaconego podatku. Jednocześnie respondenci opowiadali się za uwzględnianiem w opodatkowaniu rolnictwa warunków klimatyczno – glebowych oraz powierzchni UR gospodarstwa.

---

Katarzyna Rola – Stężycka, Tax Care