PIT: Likwidacja firmy i przekazanie towarów żonie

Przeczytaj także: Towary otrzymane nieodpłatnie: sprzedaż a podatek

W przypadku małżonków pozostających we wspólności majątkowej, sama czynność przekazania towarów handlowych z firmy męża do firmy prowadzonej przez żonę nie spowoduje powstania przychodu podatkowego, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niemniej jednak wywoła pewne konsekwencje przy rozliczaniu podatku dochodowego przez każdego z małżonków.

3.1. Istota wspólności majątkowej małżonków
Z pytania wynika, że małżonkowie pozostają we wspólnocie majątkowej. Należy zatem zwrócić uwagę, że zgodnie z regulacjami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (art. 31 K.r.o.).

Istotną cechą ustawowej wspólności majątkowej jest jej bezudziałowy charakter i dlatego jest ona nazywana współwłasnością łączną małżonków. Oznacza to, że każdy małżonek ma prawo do wszystkich przedmiotów łącznie, jak i do każdego z osobna, a nie tylko do określonego ułamkowo udziału.

Stosownie bowiem do dyspozycji art. 34¹ K.r.o., każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka. Z kolei art. 35 K.r.o. ustanawia zakaz żądania podziału majątku wspólnego, a także rozporządzania w jakiejkolwiek formie udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Małżonek prowadzący działalność gospodarczą ma przy tym prawo do samodzielnego zarządzania przedmiotami majątkowymi służącymi do prowadzenia przez niego indywidualnej działalności gospodarczej (art. 36 § 3 K.r.o.).

---

Zwróć uwagę!
Jeżeli towary nabyte przez męża w okresie prowadzenia przez niego działalności handlowej, spełniają przesłanki określone w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, których wystąpienie nakazuje zaliczyć te towary do wspólnego majątku obojga małżonków (czyli jeśli zostały nabyte w trakcie trwania wspólności majątkowej i ze wspólnych środków finansowych), to przy ich przekazaniu na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez żonę nie nastąpi zmiana właściciela, a jedynie zmiana osoby zarządzającej określonymi składnikami majątku w obrębie tej samej wspólności majątkowej. Współwłaścicielami tych składników bowiem pozostaną nadal te same osoby (małżonkowie).

---

3.2. Konsekwencje w rozliczeniu podatku dochodowego
Ponieważ Czytelnik i jego żona są osobnymi przedsiębiorcami i zarazem odrębnymi podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych, to przesunięcie towarów handlowych z firmy męża do firmy żony spowoduje pewne konsekwencje przy rozliczaniu podatku dochodowego przez każdego z małżonków.

Formalne przekazanie tych towarów powinno być udokumentowane protokołem przekazania zawierającym specyfikację poszczególnych towarów w ujęciu ilościowym i wartościowym, z podaniem cen zakupu.

W sytuacji gdy podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów - protokół przekazania powinien spełniać wymogi określone w § 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. nr 152, poz. 1475 ze zm.).