Leasing operacyjny: obowiązek podatkowy w VAT

Przeczytaj także: Sprzedaż internetowa: data dostawy towaru w podatku VAT

Ogólna zasada ustawy o podatku od towarów i usług mówi, że obowiązek podatkowy w tym podatku powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, a jeżeli czynność taka winna być potwierdzona fakturą VAT, z chwilą jej wystawienia, jednak nie później niż 7. dnia od dnia wydana towaru lub wykonania usługi. Powyższe, jak i szereg wyjątków od tej reguły, zostały określone w art. 19 ustawy o VAT. Jeden z takich wyjątków dotyczy właśnie usług leasingu operacyjnego.

Otóż w art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy o VAT ustawodawca wskazał, że z tytułu świadczenia na terytorium kraju m.in. usług leasingu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze. To podstawowy przepis, o którym winni pamiętać leasingodawcy przy ustalaniu momentu powstania obowiązku podatkowego, ale nie jedyny. Art. 19 ust. 15 ustawy o VAT mówi bowiem, że m.in. w przypadku ust. 13 pkt 4 otrzymanie części zapłaty (ceny) powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Warto przy tym pamiętać, że również okres, w którym należy wystawić fakturę VAT na powyższe, został określony w sposób szczególny. Zgodnie z §11 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie m.in. wystawiania faktur, fakturę dokumentującą usługę leasingu należy wystawić nie później niż z dniem powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30 dni przed powstaniem tego obowiązku. Co powyższe oznacza w praktyce?
Przede wszystkim przy tego typu usługach należy pamiętać, że powstanie obowiązku podatkowego uzależnione jest od kilku czynników. Są to mianowicie: termin płatności wynikający z umowy lub faktury, moment otrzymania zapłaty za wykonaną usługę tudzież moment otrzymania zapłaty częściowej. W zależności od tego, które zdarzenie wystąpi jako pierwsze, to będzie określało moment powstania obowiązku podatkowego. Z kolei od tego, w którym momencie powstanie obowiązek podatkowy, zależy okres, w jakim należy wystawić fakturę VAT dokumentującą usługę leasingu.

W praktyce powyższe może sprawiać pewne problemy w zakresie prawidłowego określenia momentu powstania obowiązku podatkowego oraz terminu wystawienia faktury. Przedstawmy więc na przykładach najczęściej występujące sytuacje:

Przykład 1
Zgodnie z umową leasingu, termin płatności raty leasingowej za lipiec 2012 r. przypadał na 10 lipca 2012 r. Tego też dnia leasingobiorca uregulował należne zobowiązanie. W takim przypadku obowiązek podatkowy z tytułu leasingu powstał 10 lipca 2012 r. – jest to jednocześnie ostatni dzień, w którym winna zostać wystawiona faktura VAT. Najwcześniej mogła ona natomiast być wystawiona na 30 dni przed powstaniem tego obowiązku.

Przykład 2
Zgodnie z umową leasingu, termin płatności raty leasingowej za lipiec 2012 r. przypadał na 10 lipca 2012 r. Leasingobiorca uregulował należne zobowiązanie dopiero 17 lipca 2012. Mimo to obowiązek podatkowy z tytułu leasingu powstał 10 lipca 2012 r. – jest to jednocześnie ostatni dzień, w którym winna zostać wystawiona faktura VAT. Najwcześniej mogła ona natomiast być wystawiona na 30 dni przed powstaniem tego obowiązku.

Przykład 3
Zgodnie z umową leasingu, termin płatności raty leasingowej za lipiec 2012 r. przypadał na 10 lipca 2012 r. Leasingobiorca uregulował należne zobowiązanie już 30 czerwca 2012 r. Obowiązek podatkowy z tego tytułu powstał zatem 30 czerwca 2012 r. – jest to jednocześnie ostatni dzień, w którym winna zostać wystawiona faktura VAT. Najwcześniej mogła ona natomiast być wystawiona na 30 dni przed powstaniem tego obowiązku.

Przykład 4
Zgodnie z umową leasingu, termin płatności raty leasingowej za lipiec 2012 r. przypadał na 10 lipca 2012 r. Leasingobiorca uregulował część należności już 30 czerwca 2012 r., zaś część pozostałą ureguluje dopiero w sierpniu 2012 r. Obowiązek podatkowy z tytułu uregulowania części należności (w tej części) powstanie tutaj 30 czerwca 2012 r. zaś od pozostałej kwoty 10 lipca 2012 r. (mimo jej zapłaty dopiero w sierpniu).

Jak zatem widać w przytoczonych przykładach, w zależności od zaistniałej sytuacji, mimo że postanowienia umowy leasingu są niezmienione, obowiązek podatkowy powstaje w różnych momentach.