Odliczenie VAT gdy zawyżona stawka podatku na fakturze

Przeczytaj także: Rozliczenie podatku: błędna stawka VAT na fakturze

Konkretna sytuacja
Rozważmy następujący przykład. Firma zajmująca się obsługą lotnisk jest zobowiązana na mocy odrębnych przepisów do nabycia pojazdu ratowniczo- gaśniczego, który zostanie przekazany wewnątrzzakładowej służbie lotniczej. Pojazd będzie służył do gaszenia ewentualnych pożarów, jakie mogą wybuchnąć na lotnisku. Kontrahent wystawił fakturę ze stawką 23%. Ale czy prawidłowo?

Obniżona stawka VAT dla ochrony przeciwpożarowej
W załączniku nr 3 do VATU, stanowiącym wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką obniżoną (obecnie 8% VAT), w poz. 129-134, wymieniono towary pod ogólnym tytułem "Towary przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej", w tym „pożarnicze samochody specjalne i specjalistyczne (gaśnicze, rozpoznawcze, drabiny samochodowe, techniczne, chemiczne, ekologiczne, dźwigi i podnośniki, cysterny, sanitarki) oraz fabrycznie wykonane i oznakowane pojazdy straży pożarnej”.

Jednocześnie, należy zauważyć, iż w art. 41 ust. 10 VATU ustawodawca przewidział warunek ograniczający stosowanie stawki obniżonej dla dostawy towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do VATU. Zgodnie z tym przepisem obniżoną stawkę podatku, stosuje się do dostaw na terytorium kraju towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do VATU, dla jednostek ochrony przeciwpożarowej, przeznaczonych na cele ochrony przeciwpożarowej.

Podsumowując stosowanie obniżonej – 8% stawki podatku – na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z ust. 10 VATU, przy dostawie towarów na cele ochrony przeciwpożarowej, jest uzależnione od spełnienia łącznie następujących warunków:

1. towar będący przedmiotem dostawy musi być wymieniony w poz. 129-134 załącznika do VATU
2. towary będące przedmiotem dostawy są przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej,
3. dostawa jest dokonana na terytorium kraju dla jednostek ochrony przeciwpożarowej.

O ile pierwszy oraz drugi warunek można uznać za spełniony, tak dodatkowego rozstrzygnięcia wymaga ustalenie czy nabywca może być traktowany jako jednostka ochrony przeciwpożarowej.

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j.: Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380), jednostkami ochrony przeciwpożarowej są m.in.

• jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej,
• zakładowa straż pożarna,
• zakładowa służba ratownicza,
• terenowa służba ratownicza,
• ochotnicza straż pożarna,
• inne jednostki ratownicze.

Z kolei zgodnie z art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. prawo lotnicze (t.j.: Dz. U. z 2006 r., Nr 100, poz. 696, ze zm.) lotniskowa służba ratowniczo-gaśnicza jest jednostką ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, ze zm.).

Analiza przytoczonych powyżej przepisów wskazuje, iż do dostawy ww. pojazdu kontrahent spółki mógł zastosować obniżoną stawkę VAT. Wydaje się bowiem, że dokonując nabycia przedmiotowego pojazdu spółka posiada status jednostek ochrony przeciwpożarowej. Bez znaczenia pozostaje fakt, iż spółka jako nabywca przekaże pojazd wewnątrzzakładowej służbie ratowniczo-gaśniczej. W podobnej sprawie wypowiedział się przykładowo NSA w uchwale z 20 grudnia 2011r., sygn. I FSK 1285/10, w której wskazał „Gmina, która kupuje sprzęt dla ochotniczej straży pożarnej, może stosować obniżony VAT”.

Błędną stawka podatku a prawo do odliczenia VAT u nabywcy
Odpowiedzialność za poprawne wystawienie faktury VAT spoczywa na wystawcy takiego dokumentu. Nabywca towaru czy usługi – co do zasady – nie ma możliwości korygowania błędnej faktury, poza sytuacjami, w których ma prawo do wystawienia noty korygującej. Nabywca nie posiada jednak uprawnienia do skorygowania stawki podatku VAT poprzez wystawienie noty korygującej.

Żaden z przepisów ustawy o VAT - w tym art. 88 ust. 3a - nie wymienia otrzymania faktury z zawyżoną stawką podatku VAT - jako przypadku pozbawiającego podatnika (nabywcę) do odliczenia podatku naliczonego. Niezależnie zatem od tego, że na fakturze zawyżona została stawka podatkowa – nabywca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w kwocie wykazanej na fakturze, jeśli tylko zakup związany był z działalnością opodatkowaną.

Stanowisko takie znalazło potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 17 września 2008r., sygn. ITPP2/443-575/08/EŁ, w której czytamy: „wskazać należy, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług (w tym powołane wyżej), nie pozbawiają prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów, które zostały opodatkowane inną niż przyjęta przez sprzedawcę (wyższą bądź niższą) stawką podatku od towarów i usług”.

Podobnie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, w interpretacji indywidualnej z 22 lipca 2011r., sygn. IBPP2/443-829/11/RSz, w której zauważył: „tut. organ pragnie zauważyć, iż w sytuacji gdyby została wystawiona faktura VAT z błędną stawką podatku VAT, to faktura taka winna zostać skorygowana. Jednakże do czasu otrzymania jej korekty nabywca ma pełne prawo do odliczenia kwoty tego podatku wynikającej z faktury pierwotnej, oczywiście pod warunkiem, że czynność, którą faktura ta dokumentuje, nie jest z podatku VAT zwolniona bądź w ogóle nie podlega opodatkowaniu lub też nie wystąpią inne okoliczności określone w art. 88 ustawy o VAT.”

Podsumowując, niezależnie zatem od tego, że na fakturze zawyżona została stawka podatkowa spółce w przedstawionym przykładzie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego w kwocie wykazanej na fakturze.