Amortyzacja i sprzedaż środków trwałych a ryczałt

Przeczytaj także: Sprzedaż środka trwałego: w kosztach tylko wartość historyczna

Rozpatrzmy następującą sytuację: W latach 2007 - 2011 przedsiębiorca opłacał podatek dochodowy na zasadach ogólnych wg skali podatkowej. W tym czasie dokonał zakupu maszyn i urządzeń, do których w większości zastosował amortyzację jednorazową. Pozostałe były amortyzowane metodą degresywną, tudzież przy zastosowaniu indywidualnych stawek amortyzacyjnych, dzięki czemu do końca roku 2011 wszystkie nabyte składniki majątku zostały w całości zamortyzowane. Na rok 2012 podatnik wybrał opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym. Obecnie zamierza sprzedać kilka z powyższych maszyn. Jak opodatkować uzyskany z tego tytułu przychód? Czy na wysokość podatku wpływa to, że maszyny te zostały już w całości zamortyzowane (w tym część z nich poprzez tzw. amortyzację jednorazową)?

Wybór opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej powoduje, że opodatkowaniu podlega nie dochód uzyskany ze sprzedaży towarów i usług (czy też innych składników majątku firmy) a przychód (bez pomniejszania go o koszty uzyskania przychodu). Z drugiej strony ustawodawca przewidział dla takich przychodów z reguły niższe stawki podatku, aniżeli te, które stosuje się do dochodu. Przypomnijmy, iż są to przede wszystkim stawki: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20% w zależności od tego, z jakich czynności przychód został osiągnięty.

Stawka ryczałtu dla zbywanych środków trwałych została określona w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. f) ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Przepis ten mówi, że stawkę 3% stosuje się m.in. do przychodów z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku będących środkami trwałymi, ujętych w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz składników majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym.

Większego znaczenia nie ma tutaj fakt, że zbywane środki trwałe zostały już w całości zamortyzowane (w tym poprzez tzw. amortyzację jednorazową) w czasie, gdy podatnik płacił z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podatek od uzyskanego dochodu na zasadach ogólnych wg skali podatkowej.
Warto wiedzieć
Podatnicy rozliczający się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (tudzież płacący podatek liniowy) są obowiązani do prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, określonej w art. 22n ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z kolei podatnicy opodatkowani ryczałtem ewidencjonowanym prowadzą wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zasady jego prowadzenia określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

§14 ust. 6 tego rozporządzenia mówi, że w razie zmiany formy opodatkowania, jeżeli podatnik prowadził ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, może kontynuować prowadzenie tej ewidencji, w sposób określony w przepisach niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem, że ewidencja ta odpowiadać będzie wymogom określonym w tym rozporządzeniu w §14. ust. 1. Przepis ten mówi, że wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powinien zawierać co najmniej następujące dane:

1. liczbę porządkową;
2. datę nabycia;
3. datę przyjęcia do używania;
4. określenie dokumentu stwierdzającego nabycie;
5. określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej;
6. symbol Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) wydanej na podstawie odrębnych przepisów;
7. wartość początkową;
8. stawkę amortyzacyjną;
9. zaktualizowaną wartość początkową;
10. datę likwidacji oraz przyczynę likwidacji albo datę zbycia środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zawiera wszystkie elementy wymienione wyżej.