Podatek dochodowy: ulga na nowe technologie

Przeczytaj także: Rozliczenie roczne gdy etat, podatek liniowy i małoletnie dziecko

Czym jest nowa technologia?
Pod pojęciem nowych technologii należy rozumieć wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, która:

• umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów bądź usług i
• nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich 5 lat.

Przy czym spełnienie wskazanych warunków musi być potwierdzone opinią niezależnej od podatnika jednostki naukowej. Musi to być jednostka w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2010 r. nr 96, poz. 615 ze zm.).

Ulga dotyczy wiedzy technologicznej w postaci wartości niematerialnych i prawnych. Ustawodawca jako przykład takiej wiedzy podaje wyniki badań i prac rozwojowych. Nie można natomiast odliczać wydatków na nabycie sprzętu i urządzeń, nawet jeżeli zastosowano w nich innowacyjne rozwiązania umożliwiające wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów (usług). Urządzenia te są bowiem środkami trwałymi, a nie wartościami niematerialnymi i prawnymi (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 stycznia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1176/11).

W ramach omawianej ulgi nie można odliczyć wydatków na wytworzenie nowej technologii we własnym zakresie. Z definicji "nabycia nowych technologii", zawartej w art. 26c ust. 2a ustawy o pdof, wynika bowiem, że przez nabycie to należy rozumieć wyłącznie nabycie praw do danej technologii, a także praw do korzystania z wiedzy technologicznej.
Uprawnieni do ulgi
Krąg podatników, którzy mogą skorzystać z omawianej ulgi, jest ograniczony. Do uprzywilejowanych należą przedsiębiorcy, ale tylko ci, którzy płacą podatek według skali podatkowej. Jeżeli natomiast do prowadzącego działalność gospodarczą ma zastosowanie podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany lub karta podatkowa, wówczas ulga mu nie przysługuje.

Podatnikowi opodatkowanemu według skali podatkowej prawo do odliczeń nie przysługuje jedynie, jeżeli w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia (art. 26c ust. 4 ustawy).

Uprawnieni mogą odliczać ulgę tylko do wysokości dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej. Oznacza to, że jeżeli nawet poza dochodami z tej działalności uzyskują inne dochody opodatkowane według skali podatkowej, to nie mogą ich obniżać o ulgę na nowe technologie.

Ulga nie przysługuje w związku z zakupem środka trwałego, nawet jeżeli wyposażony jest w innowacyjne rozwiązania techniczne.

Wysokość odliczenia
Omawiana ulga jest limitowana. Odliczenie związane z nabyciem nowych technologii nie może przekroczyć 50% poniesionych przez podatnika z tego tytułu wydatków. Podstawą do ustalenia wielkości odliczenia jest kwota wydatków:

• uwzględnionych w wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej (a więc nie tylko kwota za nabycie prawa lub licencji do danej technologii, ale także pozostałe wydatki składające się na wartość początkową),
• dokonanych (w formie przedpłat/zadatków) w roku poprzedzającym rok, w którym nowa technologia została wprowadzona do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
• zapłaconych w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji oraz poniesionych w roku następującym po tym roku,
• w części, w jakiej nie została podatnikowi zwrócona w jakiejkolwiek formie.

Realizacja ulgi
Ulga na nabycie nowych technologii w przeciwieństwie do ulg określonych w art. 26 ustawy o pdof (np. rehabilitacyjnej) nie może być odliczana na etapie ustalania zaliczek na podatek. Można ją zrealizować dopiero w zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki na nabycie nowych technologii. Przy czym, uwzględniając zasady ustalania wielkości odliczenia należy przykładowo podać, że płatności dokonane w latach 2011-2012 za nową technologię wprowadzoną do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w 2012 r. stanowią podstawę do ustalenia wysokości ulgi w zeznaniu za 2012 r. Z kolei kwota wydatków zapłaconych za tę technologię w 2013 r. stanowi podstawę do ustalenia ulgi w zeznaniu za 2013 r. Natomiast ewentualnych wydatków poniesionych przed 2011 r. i po 2013 r. nie można objąć odliczeniem.

Jeżeli podatnik osiągnął za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu z działalności gospodarczej jest u niego niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, nie traci ulgi. Ulgę można bowiem odliczać w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe, licząc od końca roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Korzyści i zagrożenia
Nabycie nowej technologii i odliczenie w ramach ulgi połowy wydatków z nią związanych to nie wszystko. Pomimo że wydatki te są objęte odliczeniem od dochodu, to nie ma przeszkód do równoczesnego dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytej technologii i zaliczania ich do kosztów. W przypadku ulgi na nabycie nowej technologii nie ma bowiem zastosowania art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o pdof, na mocy którego nie uważa się za koszt podatkowy odpisów m.in. od wartości niematerialnych i prawnych dokonanych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na ich nabycie odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Stosowanie ulgi obarczone jest jednak pewnym "ryzykiem". Związane jest ono z możliwością utraty prawa do ulgi w sytuacji wystąpienia okoliczności wymienionych w art. 26c ust. 9 ustawy o pdof.

Należy wskazać, że analogiczne rozwiązania do omówionych zawiera art. 18b ustawy o pdop (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.) w odniesieniu do podatników CIT.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.