Umowa zlecenie z obcokrajowcem: zaliczka na podatek

Przeczytaj także: Cudzoziemiec: umowa zlecenie a podatek dochodowy

Przypomnijmy, zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Taka osoba fizyczna – rezydent, podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów), bez względu na miejsce położenia źródeł tych przychodów (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy).

Z kolei osoba fizyczna niebędąca rezydentem (a więc nie spełniająca wyżej wskazanych warunków) podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiągniętych na terytorium RP (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy; art. 3 ust. 2a updof). Wśród dochodów tych mieszczą się m.in. dochody z działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia (art. 3 ust. 2b updof).

Jeżeli zakład pracy postanowi zatrudnić osobę niebędącą rezydentem na podstawie np. umowy zlecenia musi pamiętać, że ustawodawca przewidział tutaj odrębny sposób ustalania podatku dochodowego. Będą na nim ciążyć także dodatkowe obowiązki informacyjne. Otóż w takim przypadku podatek dochodowy od uzyskanych przez nierezydenta przychodów jest opodatkowany jednolitą stawką podatku w wysokości 20% (art. 29 ust. 1 pkt 1 updof). Trzeba przy tym pamiętać, że jest to stawka ryczałtowa, zaś podatek oblicza się od uzyskanego przychodu (nie uwzględnia się tutaj kosztów jego uzyskania, jak ma to miejsce w przypadku umów zleceń zawartych z osobami mającymi rezydencję podatkową w RP).
Od wskazanej wyżej reguły istnieje pewien wyjątek. Otóż przytoczony przepis stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, która to może np. ograniczyć wysokość stawki podatku czy też zwolnić dany rodzaj przychodu z podatku w państwie źródła. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 29 ust. 2 updof).

Przykład
Pan Piotr ma miejsce zamieszkania w Niemczech. Zawarł z polską spółką umowę zlecenie, za które wynagrodzenie zostało określone na kwotę 5 000 zł. Nie przedłożył jednak spółce certyfikatu rezydencji, w związku z czym ta była zobowiązana do pobrania z tytułu wypłaconego wynagrodzenia zryczałtowanego podatku w wysokości: 5 000 zł x 20% = 1 000 zł

Trzeba przy tym pamiętać, że obowiązek poboru przez płatnika zryczałtowanego podatku nie powstaje, jeżeli nierezydent prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład, o ile posiada on zaświadczenie o istnieniu zagranicznego zakładu, wydane przez właściwy organ podatkowy państwa, w którym ma on miejsce zamieszkania, albo przez właściwy organ podatkowy państwa, w którym ten zagraniczny zakład jest położony.

Obok poboru podatku na odrębnych zasadach, aniżeli te, które mają zastosowanie w przypadku umów zlecenie zawieranych z rezydentami, na płatnikach ciążą także określone obowiązki informacyjne. Otóż przede wszystkim są oni obowiązani przekazać właściwym urzędom skarbowym deklaracje PIT-8AR do końca stycznia roku następującego po tym, którego deklaracje te dotyczą. Dodatkowo do końca lutego następnego roku podatkowego płatnicy są zobowiązani przesłać także podatnikom oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych – informacje o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w RP miejsca zamieszkania, oznaczone symbolem IFT-1R (art. 42 ust. 2 pkt 2 updof; jeżeli płatnik zaprzestanie prowadzić działalność przed tym terminem, informację taką składa do dnia zaprzestania tej działalności).

Co istotne, na żądanie podatnika, płatnik jest zobowiązany sporządzić i przesłać mu oraz urzędowi skarbowemu, o którym mowa wyżej, informację IFT-1 (w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku w tej sprawie przez podatnika; art. 42 ust. 4 updof). Sporządzenie informacji IFT-1 nie zwalnia ponadto płatnika z obowiązku sporządzenia w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego informacji IFT-1R. Trzeba przy tym pamiętać, że informacje takie sporządzane są nawet wówczas, gdy na podstawie umowy o unikania podwójnego opodatkowania lub updof, od osiągniętych przez podatnika przychodów płatnik nie miał obowiązku pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego.

Na zakończenie dodajmy, że jeżeli podatnik niebędący polskim rezydentem:

1. ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej i
2. udokumentował certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych

- uzyskane przychody, o których mowa wyżej, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może, na wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym składanym za dany rok podatkowy, opodatkować na zasadach określonych w art. 27 ust. 1 updof (czyli wg skali podatkowej). W tym przypadku pobrany od tych przychodów zryczałtowany podatek dochodowy jest traktowany się na równi z pobraną przez płatnika zaliczką na podatek dochodowy.

Trzeba jednak pamiętać, iż aby powyższe miało zastosowanie, musi istnieć podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym podatnik ten ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.