Będą istotne zmiany w podatku VAT?

Przeczytaj także: Duża nowelizacja podatku VAT w 2013 r.?

Nowelizacja odchodzi od zasady powiązania momentu powstania obowiązku podatkowego z datą wystawienia faktury, co pozwalało dotychczas na przesunięcie obowiązku zapłaty podatku o miesiąc lub kwartał, jeśli warunki transakcji umożliwiały podatnikowi wystawienie faktury w miesiącu następnym.

Zmiany obejmują również uchylenie większości przepisów określających szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, uzależniony np. od upływu terminu płatności, czy też określonego czasu od wykonania usługi.

Zmiany zmierzają do przyspieszenia momentu powstania obowiązku podatkowego, co będzie miało charakter pro fiskalny. Dlatego konieczne wydaje się wprowadzenie odpowiednio długiego, np. co najmniej 12 miesięcznego, vacatio legis.

Faktury VAT
Projekt nowelizacji przewiduje również szereg zmian dotyczących samych zasad wystawiania faktur VAT. Wprowadzenie rozwiązania w postaci faktury uproszczonej, która umożliwiałaby dokumentowanie transakcji o wartości brutto nie przekraczającej 450 zł lub 100 euro. Taka faktura nie musi zawierać danych identyfikujących nabywcę (jego imienia i nazwiska lub nazwy, adresu oraz numeru NIP) oraz niektórych innych szczegółowych informacji wymaganych obecnie.

Umożliwienie zastosowania w obrocie między przedsiębiorcami faktur uproszczonych, które formą zbliżone są do paragonów fiskalnych, należy ocenić jako niosące istotne korzyści, wśród których można wymienić choćby usprawnienie i przyśpieszenie rozliczeń. Taka faktura byłaby równorzędną ze „zwykłymi” fakturami VAT i tak samo uprawniałaby do odliczania podatku naliczonego.
Projekt przewiduje również znaczne wydłużenie terminu na wystawienie faktury VAT. Zgodnie bowiem z planowanym brzmieniem art. 106i ustawy o VAT, po wprowadzeniu nowych przepisów, fakturę VAT będzie należało wystawić nie później niż 7. dnia od zakończenia miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę lub w którym otrzymano zaliczkę. To rozwiązanie pozwalałoby podatnikom na dokumentowanie wszystkich transakcji dokonanych na rzecz jednego kontrahenta w danym miesiącu jedną zbiorczą fakturą VAT.

Dodatkowo, jeżeli nowelizacja zostanie wprowadzona w proponowanym brzmieniu, transakcje zwolnione oraz takie, dla których obecnie wymagane są faktury wewnętrzne będą mogły być ujmowane w rozliczeniu VAT na podstawie dowolnych dokumentów będących w posiadaniu podatnika, takich jak przykładowo faktury otrzymane od kontrahenta zagranicznego (w przypadku WNT czy importu usług) lub wewnętrznych dokumentów księgowych (dla czynności zwolnionych czy świadczeń nieodpłatnych).

Pewien niepokój wywołują planowane zmiany w zakresie stosowanego kursu do przeliczania kwot wyrażonych w walutach. W niektórych sytuacjach uniemożliwi to wydanie faktury wraz ze sprzedażą, ponieważ kurs będzie znany dopiero pod koniec miesiąca.

Przeniesienie kosztów
Należy też wspomnieć, że projekt przewiduje umożliwienie przeniesienia kosztów bez VAT – w sytuacji, gdy podatnik otrzymuje od nabywcy lub usługobiorcy określone kwoty tytułem zwrotu udokumentowanych wydatków poczynionych na rzecz nabywcy lub usługobiorcy a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym. To rozwiązanie uprości proces rozliczania kosztów, a co ważniejsze wyeliminuje problem podwójnego naliczania VAT w sytuacji, gdy podmiot przenoszący koszty nie ma prawa do odliczenia tego podatku.

Faktury korygujące
Zmiana dotyczy również wystawiania i ujmowania w rozliczeniu przez podatników faktur korygujących in minus. Zgodnie z propozycją MF w przypadku, gdy uzyskanie potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę po terminie złożenia deklaracji podatkowej nie jest możliwe mimo udokumentowanych prób dostarczenia faktury korygującej, podatnik będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania w deklaracji za kolejny okres rozliczeniowy, jeżeli z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca posiada wiedzę, że transakcja została zrealizowana na warunkach określonych w fakturze korygującej. Jak można przypuszczać, jest to zmiana spowodowana orzeczeniem ETS w sprawie Kraft Foods Polska. S.A.. Proponowane w projekcie rozwiązanie jest korzystniejsze od dotychczasowej regulacji.

Odliczanie naliczonego podatku VAT
Zasadą będzie obniżenie za okres w którym powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż okres w którym otrzymamy fakturę. Zmiana ta może wpłynąć na wydłużenie okresu przez jaki Minister Finansów obraca podatkiem, który powinien być zwrócony podatnikom. Dodatkowo przy tej okazji zwiększają się wymagania formalne do odliczania VAT.

Prezenty małej wartości i próbki
Projekt podwyższa limit wysokości zwolnienia z VAT prezentów małej wartości z 10 do 20 zł, ale trzeba zwrócić uwagę, że kwota 20 zł to kwota brutto, podczas gdy dotychczasowa kwota 10 zł była kwotą netto. W praktyce więc ta zmiana to faktycznie ok. 6 zł a nie 10 zł.

Natomiast dodatkowo projekt wprowadza obowiązek oznaczania próbek, a powyższe nie znajduje uzasadnienia w przepisach dyrektywy i orzeczeniach TS UE.