Zwolnienie podmiotowe z podatku VAT w 2012 r.

Przeczytaj także: Rejestracja VAT a działalność zwolniona z podatku

Limit uprawniający do zwolnienia w wysokości 150.000 zł będzie także obowiązywał od 1 stycznia 2012 r.

Ponadto ustawa o VAT w art. 113 ust. 13 określa, którzy podatnicy nie mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, czyli kto musi płacić VAT od pierwszej dokonanej czynności. Można wyróżnić dwie grupy takich wyłączeń.

Pierwsza grupa obejmuje czynności, co do których zwolnienia podmiotowego się nie stosuje. Dotyczy to:

• importu towarów i usług,
• wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
• dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca,
• świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca nabywający usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych.

Zwrócić należy uwagę, iż ich dokonanie nie pozbawia możliwości korzystania przez podatnika ze zwolnienia w stosunku do pozostałych czynności. Jest to wyłączenie przedmiotowe, co oznacza, że podatnik zwolniony z VAT, który dokonał np. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, nie traci prawa do zwolnienia podmiotowego, a musi jedynie opodatkować tę czynność, tj. WNT.

Drugą grupę wyłączeń stosuje się do podatników, którzy już z chwilą wykonania danej czynności tracą możliwość korzystania ze zwolnienia w stosunku do całej sprzedaży opodatkowanej. Sytuacja ta dotyczy podatników:

• dokonujących dostaw:
  • wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których lista zawarta jest w załączniku do rozporządzenia w sprawie faktur,
  • towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem: energii elektrycznej i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,
  • nowych środków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę,
• świadczących usługi prawnicze, usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie,
• nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Jestem rolnikiem ryczałtowym i zamierzam dodatkowo świadczyć drobne usługi remontowo-budowlane. Czy w tej sytuacji przysługiwać będzie mi zwolnienie podmiotowe z VAT?
Zwolnienie z podatku VAT przysługuje podatnikom na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT, tj. gdy wartość sprzedaży opodatkowanej łącznie w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 150.000 zł. Jeżeli jednak podatnik rozpoczyna w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych, limit ten liczy się w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym. Ustalając limit zwolnienia podmiotowego VAT należy uwzględnić "wartość sprzedaży" (bez kwoty podatku VAT).

Wskazać należy, że przepisy ustawy o VAT nie zabraniają, aby rolnik ryczałtowy, oprócz dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej produkcji rolnej oraz świadczenia usług w zakresie rolnictwa, wykonywał także inne usługi.

Czytelnik może zatem korzystać ze zwolnienia jako rolnik ryczałtowy w zakresie własnej produkcji, jak również ze zwolnienia z podatku VAT z tytułu świadczenia usług.

Jednakże o tym, czy podatnik może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, przesądzać będzie wysokość uzyskanych obrotów z tytułu wykonywanych przez niego usług.

Aby ustalić, czy Czytelnik (rolnik) będzie mógł korzystać ze zwolnienia z VAT, należy sumować narastająco osiąganą kwotę obrotów podlegającą opodatkowaniu (tj. z tytułu świadczonych usług remontowo-budowlanych) z pominięciem sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej przez niego działalności rolniczej (art. 113 ust. 3 ustawy o VAT).

Zwrócić należy uwagę, iż zwolnienie traci moc z chwilą przekroczenia kwoty obrotu 150.000 zł, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. Stanowi o tym art. 113 ust. 10 ustawy o VAT.

W 2012 r. zamierzam otworzyć własną kancelarię, w której będę świadczył usługi prawnicze. Czy w tej sytuacji będę mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego ze względu na limit obrotów w wysokości 150.000 zł?
Ustawodawca wyłączył z prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego podmioty dokonujące sprzedaży wyrobów i usług, które szczegółowo wymienione zostały w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Dotyczy to m.in. podmiotów świadczących usługi prawnicze. Oznacza to, że Czytelnikowi nie przysługuje prawo do zwolnienia ze względu na osiągane obroty. Przed dokonaniem pierwszej sprzedaży usług prawniczych musi zatem zarejestrować się na potrzeby podatku VAT, składając formularz VAT-R we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym.

W 2011 r. odziedziczyłam kamienicę. Znajdujące się w niej lokale zamierzam przeznaczyć na wynajem dla firm prowadzących działalność gospodarczą, jak i na cele mieszkaniowe (które są zwolnione z VAT). W jaki sposób powinnam obliczyć limit uprawniający do zwolnienia z VAT?
Stosownie do art. 113 ust. 2 ustawy o VAT do wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia podmiotowego z VAT nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Zatem, do ustalenia limitu uprawniającego do zwolnienia z VAT Czytelniczka nie wlicza usług zwolnionych z podatku, tj. obrotu uzyskanego z wynajmu lokali na cele mieszkaniowe, a wyłącznie obrót z wynajmu lokali użytkowych.

Prowadzimy działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i ze względu na niskie obroty korzystamy ze zwolnienia z VAT. W grudniu 2011 r. nabyliśmy od czynnego podatnika VAT odpady poprodukcyjne za kwotę 2.000 zł. Transakcja ta została potwierdzona fakturą VAT (bez kwoty podatku), w której wskazano, że podatek VAT od tej transakcji rozlicza nabywca. Co to dla nas oznacza?
Przypomnieć należy, iż w wyniku nowelizacji ustawy o VAT od 1 lipca 2011 r. transakcje obrotu surowcami wtórnymi wymienionymi w załączniku nr 11 podlegają opodatkowaniu przez nabywcę, a nie jak uprzednio przez dostawcę. Jest więc to dostawa towarów, dla której podatnikiem jest nabywca.