Podatek ryczałtowy a wspólne rozliczenie roczne

Przeczytaj także: Wspólne rozliczenie PIT 2011 gdy różne adresy

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przez cały rok 2011 między małżonkami istniała wspólność majątkowa. Ich podstawowym źródłem dochodu były umowy o pracę. Mąż jednak dodatkowo uzyskiwał przychody z działalności wykonywanej osobiście, z zawieranych umów zlecenia. Część z nich z uwagi na niską wartość zleceń, było opodatkowane w sposób zryczałtowany (podatek liczony w wysokości 18% od uzyskanego przychodu) określony w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof). Czy fakt osiągania tych przychodów powoduje utratę prawa do wspólnego rozliczenia rocznego PIT za 2011 rok?

Art. 6 ust. 1 updof mówi, że generalnie małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Ust. 2 cytowanego przepisu dodaje jednak, że małżonkowie, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot pomniejszających podstawę opodatkowania. W takim przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

Aby z przywileju tego (w postaci wspólnego zeznania PIT za 2011 rok) skorzystać, trzeba jednak spełnić szereg warunków. Otóż małżonkowie tacy muszą (co do zasady) podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, musi istnieć między nimi przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa (o czym była już mowa wyżej) i muszą pozostawać przez cały rok w związku małżeńskim, a także muszą złożyć wniosek o wspólne opodatkowanie, wyrażony w zeznaniu rocznym, w terminie do 30 kwietnia 2012 r. Dodatkowo:

• żadne z małżonków nie może prowadzić pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej 19% podatkiem liniowym
• do żadnego z małżonków nie mogą mieć zastosowania przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy o podatku tonażowym (za wyjątkiem opodatkowania ryczałtem przychodów z tzw. prywatnego najmu)

Do męża z naszego przykładu wprawdzie ma zastosowanie opodatkowanie ryczałtowe, jednakże ryczałt od drobnych zleceń jest ustalany na zasadach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a updof, a nie na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Przypomnijmy, że zgodnie z tym przepisem podatek w formie ryczałtu według stawki 18% płatnik pobiera od przychodu, jeżeli zleceniobiorca nie jest jego pracownikiem, zaś kwota należności określona w umowie nie przekracza 200 zł. Przychodu tego ponadto nie wykazuje się w zeznaniu rocznym (o czym mówi art. 45 ust. 3 updof).

Wymienione ograniczenie w zakresie złożenia wspólnego zeznania rocznego nie dotyczy zatem należności z tzw. małych zleceń. Co za tym idzie małżonkowie mogą złożyć wspólne zeznanie PIT za 2011 rok (oczywiście o ile spełnią pozostałe przesłanki).