Odliczenia od dochodu w PIT 2011: ulga na krew

Przeczytaj także: Odliczenia od dochodu 2011: darowizny dla OPP

Wspomnianą we wstępie ulgę ustawodawca umieścił w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof), który to mówi, że podstawę opodatkowania tym podatkiem zmniejsza się m.in. o wartość darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi zgodnie z art. 6 ustawy o publicznej służbie krwi. Oczywiście odliczeniu nie podlega sama oddana krew, a wartość ekwiwalentu za oddaną krew.

Honorowy dawca krwi czyli kto?

Przytoczony przepis updof mówi, że z tzw. ulgi na krew mogą skorzystać jedynie honorowi dawcy krwi. Pojęcia tego jednak wskazana ustawa już nie wyjaśnia. Znalazło się ono w art. 6 ust. 1 ustaw z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi. Otóż tytuł „Honorowy Dawca Krwi” przysługuje każdej osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi.

Warto przy tym pamiętać, że wskazany wyżej art. 6 ustawy o publicznej służbie krwi przewiduje także tytuły Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi oraz Honorowego dawcy Krwi – Zasłużonego dla Zdrowia Narodu. Tytuły te przysługują po oddaniu bezpłatnie określonej ilości krwi. Oczywiście osoby legitymujące się nimi także mają prawo do skorzystania z ulgi w podatku dochodowym – w dalszym ciągu są one bowiem „Honorowymi Dawcami Krwi”.

Samą ulgę wykazuje się w załączniku PIT/O. Warto przy tym pamiętać, że poczynając od rozliczeń za rok 2011, w załączniku tym należy podać, obok kwoty przekazanej darowizny, także kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres.

Ważna cena krwi

Jak już podkreślono wyżej, zgodnie z przytoczonym art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) updof, w ramach ulgi na krew odliczeniu podlega nie sama krew, a przysługujący ekwiwalent, jaki podatnik za nią by otrzymał. Wartość tego ekwiwalentu została określona w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych wymagających przed pobraniem krwi zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów oraz wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew i związane z tym zabiegi (Dz.U. nr 263, poz. 2625 z późn. zm.). Jeden litr krwi został w nim wyceniony na 130 zł. Cena osocza została natomiast określona na poziomie 170 zł za jeden litr

Niestety zarówno samo Ministerstwo Finansów jak i podległe mu organy podatkowe nie rozróżniają osobnej ceny na krew i osocze. Uważają one, iż z uwagi na to, że updof mówi jedynie o ekwiwalencie za krew, bez względu na to, czy podatnik oddał osocze czy krew, ulga przysługuje mu w wysokości ekwiwalentu jak za oddaną krew, czyli 130 zł za każdy litr.

Podwójny limit odliczenia

Podatnik wykazujący w swoim rocznym PIT omawianą ulgę powinien pamiętać, że jest ona limitowana i to w dwojaki sposób. Pierwszy wynika wprost z przepisów ustawy o podatku dochodowym. Otóż ulga ta jest odliczeniem w ramach darowizn, których łączna wartość nie może przekroczyć 6% dochodu podatnika (przychodu w przypadku ryczałtowców). Limit ten obejmuje jednak obok darowizny krwi także darowizny przekazane na cele kultu religijnego oraz na cele pożytku publicznego. Ich łączna wartość nie może przekroczyć owych 6% dochodu/przychodu wykazanego w zeznaniu rocznym.

Drugi limit wynika z ograniczeń nałożonych przez ustawodawcę w zakresie oddawania krwi i osocza w ciągu jednego roku. Otóż jednorazowo dawca może oddać 450 ml krwi, przy czym od mężczyzn nie może być ona pobierana częściej niż 6 razy do roku a od kobiet nie częściej niż 4 razy do roku. Przerwa pomiędzy pobraniami nie może przy tym być krótsza niż 8 tygodni.

Co za tym idzie, mężczyźni w ciągu roku mogą oddać maksymalnie 2,7 litra krwi, a kobiety 1,8 litra krwi. W ramach ulgi mogą oni zatem odliczyć od dochodu/przychodu odpowiednio 351 ził i 234 zł z tytułu oddanej krwi. Oczywiście jest to górny limit odliczenia. W zeznaniu rocznym bierze się natomiast pod uwagę wartość ekwiwalentu za krew faktycznie oddaną.

Inaczej jest w przypadku osocza. Tego w ciągu roku można oddać do 25 litrów. Odliczenie z tego tytułu może zatem sięgnąć kwoty 3 250 zł. Jak łatwo policzyć, honorowy dawca krwi w sowim PIT z tytułu ulgi na krew będzie mógł odliczyć maksymalnie kwotę 3 601 zł, gdy jest mężczyzną i 3 484 zł, gdy jest kobietą.

Aby jednak odliczenie w takiej wysokości mu przysługiwało, uzyskany przez niego dochód/przychód wykazany w zeznaniu rocznym musiałby wynosić co najmniej 60 017 zł w przypadku mężczyzn i 58 067 zł w przypadku kobiet.

Co niezwykle ważne, odliczeniu podlega jedynie krew darowana, a więc oddania nieodpłatnie. Płatność ze strony jednostki krwiodawstwa eliminuje prawo do ulgi (w tej części). Należy przy tym pamiętać, że otrzymane nieodpłatnie za oddaną krew soki i czekolady nie są płatnością za krew. Odliczeniu podlega ponadto także krew oddana honorowo ze wskazaniem dla konkretnej osoby.

Istotne dokumenty

Podobnie jak w przypadku innych darowizn, tak i przy odliczaniu darowizny z tytułu oddanej krwi, niezbędne jest odpowiednie jej udokumentowanie. Poczynając jednak od zeznań za rok 2011 ustawodawca przewidział pewne ułatwienia w tym zakresie. Otóż obecnie wystarczające jest posiadanie zaświadczenia jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę. Nie ma już obowiązku posiadania oświadczenia stacji krwiodawstwa o przyjęciu darowizny. Stacja krwiodawstwa nie musi przy tym wskazywać także wartości ekwiwalentu za krew.

Dla kogo odliczenie?

Z ulgi mogą skorzystać podatnicy rozliczający się na formularzach PIT-28, PIT-36 i PIT-37. Wykazuje się ją w załączniku PIT/O i następnie przenosi do zeznania rocznego. Odliczeniu podlegają darowizny (krew) przekazane w roku 2011.

Do pobrania

Rozliczenia roczne