Kapitał zakładowy: podwyższenie a cienka kapitalizacja

Przeczytaj także: Odsetki od pożyczki a niedostateczna kapitalizacja

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: „ustawa o PDOP”) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez kwalifikowanych pożyczkodawców (tj. takich, z których jeden bądź wszyscy łącznie posiadają nie mniej niż 25% udziałów w spółce), jeżeli wartość zadłużenia spółki względem ww. udziałowców i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca, osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek.

Z kolei wartość kapitału zakładowego dla potrzeb cienkiej kapitalizacji oblicza się w sposób szczególny tj. wg treści art. 16 ust. 7 ustawy o PDOP. Zgodnie z nim wartość tego kapitału określa się bez uwzględnienia tej jego części, jaka:

1. nie została faktycznie przekazana;
2. została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek (kredytów) lub z tytułu odsetek od tych pożyczek (kredytów) przysługującymi udziałowcom (akcjonariuszom) wobec spółki lub członkom wobec tej spółdzielni;
3. została pokryta wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

Ograniczenie potrącalności w kosztach uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych przez kwalifikowanych udziałowców (akcjonariuszy) dotyczy więc odsetek od tej części zadłużenia, która przekracza trzykrotność wartości kapitału zakładowego, określaną na dzień zapłaty odsetek. Zatem określenie jaka część zapłaconych odsetek może stanowić koszt uzyskania przychodu, powinna być dokonywane w oparciu o występujący na dzień zapłaty odsetek, stosunek kwoty zadłużenia i wartości kapitału zakładowego Spółki. Z powyższego wynika wniosek, że każde podwyższenie kapitału zakładowego wpływa na wysokość wskaźnika cienkiej kapitalizacji. Jednocześnie zauważyć należy, że z uwagi na to, że zarówno wartość zadłużenia jak i wartość kapitału podlegają zmianom, wskaźnika tego nie ustala się z góry. Każdorazowo więc na dzień spłaty odsetek należy brać pod uwagę zarówno wysokość zadłużenia, jak i wysokość kapitału zakładowego na ten dzień.

W efekcie zwiększenie wartości udziału w spółce z .o.o., prowadzące do podwyższenia wysokości kapitału zakładowego spowoduje, że przy określaniu wskaźnika zadłużenia będzie brana pod uwagę podwyższona wartość kapitału (liczona uwzględnieniem wyłączeń z art. 16 ust. 7 ustawy o PDOP).