Prokurent spółki: podatek od wynagrodzenia

Przeczytaj także: Zbycie majątku (nieruchomości) po 5 latach z podatkiem dochodowym?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Prokurentem spółki zostanie osoba fizyczna, która jest jej udziałowcem, nie jest pracownikiem oraz nie pełni żadnej innej funkcji w organach spółki. Nie została także zawarta pomiędzy tą osobą a spółką żadna umowa cywilnoprawna, której przedmiotem byłoby świadczenie szeroko pojętych usług zarządzania lub wysokość wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji prokurenta. Prokurent swoją funkcję będzie pełnił na podstawie uchwały zarządu spółki. Z tego tytułu otrzyma wynagrodzenie określone także uchwałą zarządu. Powstała wątpliwość, jak powyższe wynagrodzenie rozliczać z punktu widzenia podatku dochodowego? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów są inne źródła.

Natomiast w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucja prokury uregulowana została w przepisach (art. 109¹ i następne) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).
W myśl art. 109¹ ust. 1 ww. ustawy prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż udzielenie prokury jest uznawane za jednostronną czynność prawną. Do udzielenia prokury wystarczające jest zatem złożenie oświadczenia woli przez podmiot do tego uprawniony. Powołanie do pełnienia określonych funkcji jest więc stosunkiem prawnym jednostronnym.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, iż tytułem do wypłaty świadczenia pieniężnego prokurentowi jest wyłącznie uchwała zarządu Spółki. To oznacza, że przychodu z tytułu wykonywania prokury nie można zaliczyć do przychodu ze stosunku pracy, bowiem prokura nie jest wykonywana na podstawie umowy o pracę. Tytułem do wypłaty należności nie jest również umowa zlecenia, zgodnie z którą przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Tym samym w przedmiotowej sprawie przychodu prokurenta nie można zaliczyć do przychodu, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego ww. świadczenie pieniężne należy zakwalifikować do podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychodów z innych źródeł – na podstawie art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Zatem, wynagrodzenie za sprawowanie funkcji prokurenta wypłacane na podstawie uchwały Zarządu należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł. Tym samym Spółka, jako płatnik nie jest zobowiązana do poboru miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłacanego prokurentowi wynagrodzenia. Ma Ona jedynie obowiązek sporządzić informację o wysokości uzyskanych przez prokurenta przychodów (PIT–8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać ją prokurentowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów