Inwestycje w środku trwałym: amortyzacja jednorazowa

Przeczytaj także: Amortyzacja jednorazowa: de minimis od 2012 r.

Art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) mówi, że amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Art. 22a ust. 2 pkt 1 updof dodaje tutaj jednak, że amortyzacji podlegają również niezależnie od przewidywanego okresu używania przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, które ustawa także traktuje jako środki trwałe.

Art. 22k ust. 7 updof mówi natomiast, że podatnicy, w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej oraz mali podatnicy (czyli tacy, których w uproszczeniu mówiąc uzyskany przychód wraz z należnym podatkiem VAT w poprzednim roku nie przekroczył 1,2 mln euro), mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro (w 2011 r. jest to limit 197 000 zł) łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.

Przy określaniu tego, czy limit amortyzacji jednorazowej został już wykorzystany, nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od nieprzekraczającej 3.500 zł wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ujętych.

Powyższa preferencja w postaci amortyzacji jednorazowej nie ma jednak zastosowania do podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej lub działalność taką prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

Na tym regulacje w zakresie amortyzacji jednorazowej w zasadzie się kończą. Dla jej zastosowania zatem kluczowe jest określenie, do której grupy zalicza się dany środek trwały, a w naszym przypadku inwestycja w obcym środku trwałym. Odpowiedzi na to pytanie nie znajdziemy jednak w ustawie o podatku dochodowym. Ta bowiem ogranicza się jedynie do tego, jak ustalić wartość początkową takich inwestycji oraz tego, że jest możliwe zastosowanie do nich indywidualnych stawek amortyzacyjnych.

Mimo to wydaje się jednak, że dla tego typu środków trwałych także jest możliwe zastosowanie amortyzacji jednorazowej. Dlaczego? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba sięgnąć do objaśnień wstępnych do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz. U. nr 242, poz. 1622). Mówią one mianowicie, że ulepszenia (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja, modernizacja) w obcych środkach trwałych (a więc inwestycje w obcych środkach trwałych) klasyfikowane są w odpowiednich grupowaniach KŚT, w zależności od środka trwałego, którego dotyczą.

Co za tym idzie, jeżeli inwestycje w obcych środkach trwałych zostaną zaklasyfikowane do grup KŚT 3-8, z wyłączeniem samochodów osobowych, prawidłowym wydaje się być stwierdzenie, że można zamortyzować je jednorazowo, o ile zostaną spełnione pozostałe przesłanki zawarte w ustawie o podatku dochodowym.

Tym samym podatnik będzie mógł zamortyzować jednorazowo np. inwestycję w obcym środku trwałym polegającą np. na rozbudowie maszyny posiadanej w najmie lub leasingu operacyjnym. Prawo to nie będzie mu jednak przysługiwać, jeżeli inwestycja taka będzie dotyczyła nieruchomości.

Trudno jednak określić, czy z powyższą argumentacją zgodzą się organy podatkowe. Co za tym idzie, przed zastosowaniem amortyzacji jednorazowej dla inwestycji w obcym środku trwałym warto zorientować się, jakie stanowisko w tej sprawie zajmuje urząd skarbowy właściwy dla podatnika tudzież wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej. Pozwoli to uniknąć niepotrzebnego sporu z fiskusem w przyszłości, który może próbować podważyć takie postępowanie podatnika.