Kurs maturalny pracownika jako koszty firmy?

Przeczytaj także: Rada nadzorcza: kurs a koszty firmy

Zasada ogólna
Dla rozstrzygnięcia o możliwości zaliczenia wydatków na kształcenie pracowników do kosztów uzyskania przychodów decydujące znaczenie będą miały zasady ogólne określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT). Wydatki takie nie zostały bowiem wprost wyłączone z kosztów, o których mowa w art. 16 ustawy o CIT. Oznacza to, iż w celu ich zaliczenia do kosztów podatkowych powinien zostać zachowany związek przyczynowo – skutkowy poniesionego wydatku z uzyskanym przychodem.

Stanowisko fiskusa
W tym zakresie wśród organów podatkowych dominuje pogląd, zgodnie z którym wydatki na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracowników mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu, jeżeli mają wpływ na wielkość osiągniętego przychodu podatnika i związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W powyższym kontekście warto przytoczyć treść interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 lutego 2010r., ILPB1/415-1242/09-4/AG, w której wskazał, iż istotne dla możliwość zaliczenia wydatków na naukę do kosztów uzyskania przychodów jest ustalenie:
„1) czy taki wydatek związany jest z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i które mają z nią związek,
2) czy taki wydatek służy tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością, a więc który co do zasady ma charakter osobisty.
Z powyższych wydatków, jako uzasadnione racjonalnie i gospodarczo, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest działalność gospodarcza, uznać należy wydatki na kształcenie, które pozwolą podatnikowi nabyć uprawnienia, umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności gospodarczej.”

Konieczny związek
Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać, iż aby wydatki poniesione na kurs czy szkolenie w którym uczestniczy pracownik zostały zaliczone do kosztów podatkowych, pomiędzy ich tematyką, a prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością musi zachodzić związek polegający na tym, iż nabyta przez pracownika wiedza i nowe umiejętności, chociażby w teorii, będą skutkować osiągnięciem przez pracodawcę przychodu. Jednocześnie, należy pamiętać, iż ciężar udowodnienia przedmiotowego związku spoczywa każdorazowo na podatniku i jego wykazanie jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Konkretna sytuacja
Uwzględniając powyższe uwagi, rozważmy następujący przykład. Firma finansuje pracownikowi kurs przygotowujący do matury. Do podstawowych obowiązków pracownika należy przygotowywanie projektów i dokumentacji technicznej do tych projektów. Czy w takim stanie faktycznym wydatek na kurs będzie kosztem pracodawcy?

Wydaje się, że nie. Zaliczenie wydatku poniesionego na sfinansowanie kursu maturalnego dla pracownika do kosztów uzyskania przychodu jest bowiem trudne do uzasadnienia. Pomimo, iż organy podatkowe dopuszczają możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na wykształcenie ogólne pracownika, jednakże, jak wskazywano, dotyczy to tylko przypadków, gdy zdobyta wiedza przedkłada się na polepszenie wyniku finansowego u przedsiębiorcy, co tenże przedsiębiorca potrafi udowodnić.

Kurs przygotowujący do matury bez wątpienia ma za zadanie podniesienie kwalifikacji pracownika, jednakże wiedza zdobyta na takim kursie ma charakter bardzo ogólny i jej rola w trakcie wykonywania obowiązków pracownika, które mają charakter ściśle techniczny, może nie odgrywać praktycznego znaczenia. Trudno także wykazać, iż na skutek uczestnictwa pracownika kursie przedmaturalnym zwiększyła się jego wiedza techniczna. Bezpieczniejszym pod względem podatkowym rozwiązaniem będzie zatem uznanie, iż w omawianym przykładzie mamy do czynienia z wydatkiem o charakterze osobistym, który nie stanowi kosztu podatkowego u pracodawcy.