Odprawa celna: opodatkowanie VAT

Przeczytaj także: Oszustwa podatkowe nie pozbawiają prawa do korygowania VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka zamierza świadczyć usługi w zakresie odprawy celnej towarów na rzecz osób i podmiotów krajowych oraz zagranicznych. Jej klientami będą przeważnie przewoźnicy z różnych krajów, najczęściej podmioty gospodarcze. Po wykonaniu tych usług spółka będzie wystawiać na klientów faktury za świadczone usługi oraz inne formalności związane z odprawą celną. W związku z powyższym spółka zadała we wniosku o wydanie interpretacji 3 pytania:

1. Jakie jest miejsce świadczenia usług, od którego uzależnione jest opodatkowanie wykonania danej czynności na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług dla usług agencji celnych - odpraw celnych?
2. Kiedy wystąpi obowiązek podatkowych przy świadczeniu usług na rzecz kontrahentów krajowych i zagranicznych?
3. Jakie stawki podatku VAT należy zastosować w tych usługach?
W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 177 poz. 1054 t.j.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Przywołać należy przepisy art. 28a do 28o, w których sformułowano zasady określania miejsca świadczenia dla usług. I tak, stosownie do art. 28a, na potrzeby stosowania rozdziału 3, ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
c. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W art. 28b ust. 1 ustawy sformułowana została zasada ogólna, dotycząca określania miejsca świadczenia usług dla podatników w rozumieniu art. 28a ustawy. Stwierdza ona, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n. Z kolei w ust. 2 stwierdza się, że w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z kolei reguła zawarta w art. 28c ustawy ma zastosowanie do wszystkich transakcji - których przedmiotem są usługi - wykonywane na rzecz podmiotów niebędących podatnikami. Stwierdza się, że miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

Obowiązek podatkowy, w myśl art. 19 ust. 1 ustawy, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Natomiast zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Od wskazanej zasady ogólnej ustawodawca określił w sposób odmienny, szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. W myśl art. 19 ust. 13 pkt 2 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług:
a. transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami,
b. spedycyjnych i przeładunkowych,(…)

I tak, art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. b) ustawy, wskazuje, iż obowiązek podatkowy w przypadku usług spedycyjnych i przeładunkowych powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi. Oznacza to, że z tytułu wykonania usług dla powstania obowiązku podatkowego znaczenie ma termin zapłaty, ale tylko wówczas, gdy kontrahent dokona płatności za wykonaną na jego rzecz usługę w terminie 30. dni od dnia jej wykonania, bowiem 30. dnia obowiązek podatkowy powstaje niezależnie od tego, że nie dokonano zapłaty.