Amortyzacja jednorazowa a ulepszenie środka trwałego

Przeczytaj także: Remont i ulepszenie obcego środka trwałego

W przypadku, gdy środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, ich wartość początkową powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3.500 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji. Tak mówi art. 22g ust. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof).

Ulepszenie środka trwałego w okresie amortyzacji wpływa na wartość początkową, od której są dokonywane odpisy amortyzacyjne, nie zaś na metodę amortyzacji. Co za tym idzie w wyniku ulepszenia odpisy amortyzacyjne będą dokonywane od nowej wartości początkowej środka trwałego, jednakże sam sposób amortyzacji się nie zmienia. Mówi o tym wprost art. 22h ust. 2 updof: wybraną metodę amortyzacji stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.

Art. 22k ust. 7-13 updof mówią z kolei, że określone grupy podatników mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 KŚT, za wyjątkiem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych (na rok 2011 jest to kwota 197 000 zł). Do limitu nie wlicza się jednak składników majątku uznanych za środki trwałe, których wartość początkowa nie przekracza kwoty 3 500 zł.

Należy przy tym pamiętać, że powyższy „przywilej” stanowi jednocześnie pomoc de minimis.

Jednorazowej amortyzacji można dokonać nie wcześniej, aniżeli w miesiącu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Oczywiście środek trwały zamortyzowany jednorazowo może ulec ulepszeniu, o którym mowa była wyżej, konsekwencją czego jest zwiększenie jego wartości początkowej. Co ważne, jeżeli ulepszenie takie będzie miało miejsce w pierwszym roku amortyzacji, słusznym wydaje się pogląd, że w stosunku do niego podatnik także może dokonać jednorazowej amortyzacji. Uwagę na taką możliwość zwrócił m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 01.07.2008 r. nr ILPB1/415-244/08-2/AA, w której to wskazał on, że w przypadku ulepszenia danego środka trwałego mającego miejsce w tym samym roku, w którym środek trwały został jednorazowo zamortyzowany, występuje prawna możliwość dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego także w stosunku do tego ulepszenia. Odpisu takiego należy dokonać nie wcześniej niż w miesiącu, w którym odnotowano w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podwyższenie wartości środka trwałego. Oczywiście powyższe jest możliwe pod warunkiem, że nie został przekroczony limit jednorazowej amortyzacji określony na dany rok oraz limit pomocy de minimis dla danego podatnika.

Jeżeli natomiast ulepszenie takie nastąpi w innym roku podatkowym, aniżeli ten, w którym dokonano jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, konieczne będzie odnoszenie go w ciężar kosztów w postaci odpisów amortyzacyjnych obliczanych zgodnie z wybraną metodą amortyzacji tak samo, jak przy innych środka trwałych.

Na zakończenie przypomnijmy, że w stosunku do niezamortyzowanej części w postaci jednorazowego odpisu amortyzacyjnego środka trwałego ustawodawca dopuszcza stosowanie zarówno metody liniowej jak i degresywnej amortyzacji.