Podatek od nieruchomości w księdze podatkowej

Przeczytaj także: Podatek od nieruchomości: odsetki a koszty firmy

Art. 2 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych mówi, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają:

1. grunty;
2. budynki lub ich części;
3. budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Od tej reguły ustawodawca oczywiście przewidział pewne wyjątki, jednakże niemal w każdym przypadku powyższe podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, gdy służą prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. Warto także pamiętać o tym, że w takiej sytuacji stawka oraz kwota podatku na dany rok jest odpowiednio wyższa, aniżeli w stosunku do takich samych nieruchomości służących innym celom.

Podatnikami tego podatku są m.in. osoby fizyczne będące ich właścicielami (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Wysokość podatku od nieruchomości w tym przypadku określa natomiast w drodze decyzji, organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Sam podatek zaś co do zasady jest płatny w czterech równych ratach, w terminach do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego (art. 6 ust. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

Jak już podkreśliliśmy wcześniej, w przypadku nieruchomości wykorzystywanych w działalności gospodarczej, przypadająca na nie część podatku od nieruchomości może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym, jako że ustawodawca nie wyłączył go z tych kosztów. Problemem może jednak się okazać to, w którym momencie taki wydatek do kosztów zaliczyć. Spora część przedsiębiorców, dla bezpieczeństwa uznaje go za koszt w chwili faktycznej zapłaty tego podatku, a także w wartości faktycznie zapłaconej. Czy jednak z punktu widzenia przepisów prawa podatkowego jest to prawidłowe (przy założeniu, że prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów)?

Przede wszystkim należy pamiętać, że ustawodawca dopuszcza dwie metody prowadzenia księgi podatkowej: metodę uproszczoną oraz metodę memoriałową. To, która metoda zostanie wybrana, ma dosyć duże znaczenie przy ustalaniu faktycznego dochodu. Mimo to, w stosunku do podatku od nieruchomości de facto nie ma większego znaczenia, którą z nich podatnik wybrał.

W przypadku metody memoriałowej koszty są rozliczane w podziale na koszty bezpośrednio związane z przychodami danego roku podatkowego oraz pozostałe (art. 22 ust. 5-5c w zw. z ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej updof). Podatek od nieruchomości (jako że nie da się go przyporządkować bezpośrednio do konkretnego przychodu) zalicza się do grupy drugiej, czyli kosztów innych aniżeli bezpośrednio związanych z przychodami, potocznie zwanych kosztami pośrednimi.

Koszty pośrednie z kolei odnosi się w ciężar kosztów podatkowych w dacie ich poniesienia. Dniem poniesienia kosztów natomiast w przypadku podatników prowadzących księgę przychodów i rozchodów jest co do zasady dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Mówi o tym art. 22 ust. 6b updof. Regułę tę stosują zarówno ci podatnicy, którzy prowadzą księgę metodą memoriałową jak też uproszczoną. W naszym przypadku dowodem stanowiącym podstawę zaksięgowania kosztu jest wydana przez organ podatkowy decyzja.

Co ważne, przytoczony przepis nie uzależnia ujęcia danego wydatku w ciężar kosztów od faktycznego poniesienia tego wydatku, czyli jego zapłaty.

Na tej podstawie można przyjąć, że podatek od nieruchomości wynikający z decyzji organu podatkowego wydanej w zakresie określenia jego wymiaru na dany rok, powinien zostać zaliczony w ciężar kosztów uzyskania przychodów w dacie wydania tejże decyzji i to w pełnej wysokości bez względu na to, czy przedsiębiorca go faktycznie zapłacił. Bez znaczenia pozostają tutaj terminy płatności tego podatku określone w decyzji, czy też samej ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, a także faktyczna zapłata tego podatku.